آزادراه تهران ـ شمال از ابتدا «کج» بود

«آزادراه تهرانـ شمال از همان ابتدا یک راه کج بود که برای تعداد زیادی از دولتها مشکلآفرین شد. البته ما برنامهریزیهای لازم در این زمینه را انجام دادهایم تا این کار با سرعت بیشتری تکمیل شود.»
به گزارش اعتماد، این دومین بار است که وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم برای پروژههای معطل مانده دولتی از کلمات خاص استفاده میکند که نشان از عدم مدیریت صحیح بر پروژههای ذکر شده دارد. وی در همان ابتدای وزارتش بر بخش حمل و نقلی کشور مسکن مهر را «مزخرف» خواند تا نشان دهد عدم مدیریت صحیح موجب شده تا پاشنه آشیل دولت نهم و دهم به یکی از معضلات دولت بعد تبدیل شود. گو اینکه آزادراه تهران- شمال نیز بیش از دو دهه است که دولتهای مختلف را به خود دیده و هنوز به نتیجه نرسیده است و حالا وزیر راه دولت یازدهم قصد ندارد چنین پروژهای را به سرمایهگذاران خارجی معرفی کند و درباره آن رسما میگوید: «آزادراه تهران- شمال، کج متولد شده است و پروژههایی که اینچنین باشند، چندین دولت را به خود مشغول میکنند و ما هم به دنبال این نیستیم که پروژههای بیمعنی را در صحنههای بینالمللی مطرح کنیم.»
با این حال وزیر راه و شهرسازی از ١٢١ طرح و پروژه حمل و نقلی به ارزش ٢۵ میلیارد یورو خبر میدهد که قرار است در همایش سرمایهگذاری حمل و نقلی که در هفته دوم مهر ماه برگزار میشود، به سرمایهگذاران خارجی معرفی شود اما آزادراه تهران- شمال جزو این پروژهها نیست. عباس آخوندی که برای اطلاعرسانی بیشتر در مورد این همایش به جمع خبرنگاران آمده بود، گفت: «فصل جدیدی از نظم و امنیت منطقهای و جهانی با توافق ایران و گروه ١+۵ شروع خواهد شد، پس از سالها کشمکش جهان وضعیت ایران را پذیرفت و به قدرت منطقهای ایران ایمان آورد و الان با تفاهم بیشتر، نظم نوینی را در منطقه آغاز میکنیم. در این نظم، احترام متقابل و پذیرش حقوق ملتها، پایه و اساس کار خواهد بود، ما به عنوان یک قدرت منطقهای به حقوق ملت خود آگاه هستیم و مسوولیتهای ما برای ملت در جهت عمران و آبادانی مردم و ایجاد صلح و امنیت در کل منطقه و جهان است.»
وی با اشاره به اینکه زمینههای سرمایهگذاری خارجی در انواع بخشهای حمل و نقل و مسکن، فراهم شده است، افزود: «۱۲۱ پروژه سرمایهگذاری در انواع بخشهای ریلی، جادهای، هوایی، دریایی، توسعه شهری، صرفهجویی در مصرف انرژی، صنایع بندری و صنایع فرودگاهی عرضه میشود که این پروژهها معادل حدود ۲۵ میلیارد یورو است. مبنای اصلی کار ما، مشارکت بخش عمومی و بخش خصوصی است، از سیستم اجاره به شرط تملیک در خرید هواپیما و نوسازی ناوگان حمل و نقل استفاده میشود، در این روش یک شرکت در ایران تاسیس میشود و هواپیما از سازنده خریداری شده و از طریق این شرکت به صورت اجاره به شرط تملیک در اختیار ایرلاینها قرار میگیرد.» آخوندی البته در مورد طرحهایی که به سرمایهگذاران خارجی معرفی خواهد شد نیز میگوید: «۳۵ پروژه شهری در حوزههای مختلف مجتمع مسکونی و مترو معرفی کردیم، در احداث فرودگاه امام خمینی (ره) سه پروژه، در ساخت زیربناهای کشور شش پروژه ریلی و پنج پروژه آزادراهی در فرودگاهها، ۲۳ پروژه برای ساخت ترمینال در استانهای مختلف، در بخش سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای سه پروژه، در حوزه بنادر و دریانوردی ۲۲ پروژه در ساخت بنادر و پسکرانهها، در حوزه راهآهن ۱۵ پروژه ریلی، در حوزه عمران و بهسازی شهری سه پروژه بزرگ، در حوزه توسعه شهرهای موجود سه پروژه و در حوزه بازسازی ساختاری شرکت ایرانایر سه پروژه طراحی شده است که آن را به سرمایهگذاری خارجی و داخلی معرفی میکنیم.»
مخالف بورس مسکن هستم
وزیر راه و شهرسازی که تنهابرای توضیح در خصوص سرمایهگذاری خارجی در جمع خبرنگاران قرار گرفته بود از عدم موافقتش با بورس مسکن هم صحبت کرد و گفت: «مسکن کالای استانداردی نیست که برای آن بورس تشکیل شود، زیرا بورس را برای کالای استاندارد تشکیل میدهد. موضوعی که در بورس کالا مطرح شده بود، این بود که ساختمانهای عمومی و دولتی مانند ساختمانهای بانکها در بورس کالا عرضه شود و در واقع یک بازار حراجی شکل بگیرد تا خرید و فروشها به صورت شفاف انجام شود، بنابراین راهاندازی بورس مسکن به این شیوه که مطرح شده است، نه در ایران و نه در هیچ کجای دنیا قابل اجرا نیست.»آخوندی همچنین در خصوص افزایش تسهیلات خرید مسکن، هم گفت: «ما برای افزایش رقم تسهیلات با دو مشکل مواجه هستیم؛ اول اینکه بانکهای ایران امکان وامدهی محدودی دارند و دوم اینکه قدرت بازپرداخت تسهیلات توسط دریافتکنندگان کم است اما میبینیم که به تدریج یخها در حال آب شدن است و ما در ریل پسانداز درست و دریافت تسهیلات قرار میگیریم.»
ایرباس و بویینگ میآیند
عباس آخوندی البته در مورد آخرین وضعیت حضور شرکتهای هواپیمایی هم گفت: «برآورد کشور را از نیاز به هواپیما به شرکتهای ایرباس و بویینگ ارایه کردهایم. همچنین برای ورود هواپیماهایی با برد کوتاه هم با سایر شرکتها مذاکراتی داشتهایم. در صنعت هوانوردی به هیچوجه مشمول تحریم نخواهیم بود و میتوانیم از این تحریم کنونی خارج شویم، در این خصوص مذاکراتی هم با شرکتهای سازنده هواپیما انجام شده است. بستهای را با برخی شرکتهای هواپیمایی بزرگ خارجی مطرح کردیم تا هواپیما را به صورت اجاره به شرط تملیک وارد کشور کنیم، شرکتی که در ایران تاسیس میشود میتواند هواپیماها را خریداری کرده و در اختیار شرکتهای ایرانی قرار دهد تا به این وسیله ناوگان را نوسازی کنیم.»وی البته در خصوص ورود هواپیمای روسی سوخو به کشور و مذاکرات با کشور روسیه افزود: «هنوز چنین هواپیمایی از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز پرواز نگرفته است و ما هنوز خریدی را انجام ندادهایم اما در آینده آن را بررسی میکنیم. در وضعیت فعلی با کمبود هواپیما مواجه هستیم و نوسازی و پاکسازی ناوگان هوایی را در دستور کار داریم.»به گفته آخوندی، «یکی از موضوعات مهم این است شرکتهایی که قصد دارند عملیات هوانوردی در کشور داشته باشند، یک حداقل سرمایهگذاری تعریف شده که باید رعایت کنند. همچنین شرکتهای بینالمللی که در ایران یک پایگاه ایجاد کنند، از دولت امکانات دریافت میکنند. در دنیا ایرلاینها کمتر هواپیماهای ملکی دارند، معمولا نوسازی ناوگان در ایرلاینها از طریق اجاره به شرط تملیک انجام میشود.»
مکران محور سرمایهگذاری خلیج فارس
وزیر راه همچنین در مورد سرمایهگذاری در بنادر نیز به ضرورت سرمایهگذاری در منطقه مکران اشاره کرد و گفت: «یکی از محورهای اصلی ما کار در حوزه سواحل مکران یا خلیج فارس است که تمرکز جدیدی را در این بخش داریم. امکانات اقتصادی فوقالعادهای را در این مناطق داریم اما تاکنون استفاده نشده است، جمعیت در هر کیلومتر مربع در این بخش بهطور میانگین ۵/۵ نفر است در حالی که میانگین کشوری بالای ۲۲ نفر در هر کیلومتر مربع است، بنابراین میتوانیم اقدامات گستردهای را در این سطح داشته باشیم و چهار شهر جدید را هم برای سواحل جنوبی تعریف کردهایم.»
از بدهی ایرلاینها تا حمایتهای قانونی از سرمایهگذاران
آخوندی در ادامه در مورد بدهی ایرلاینها به شرکت فرودگاهها نیز افزود: «معتقدم که باید هر نوع کسب و کاری را بر مبنای شفافیت و تعهد انجام دهیم؛ بنابراین اینکه یک ایرلاین هزینه خود را به هزینههای عمومی تحمیل کند، کسب و کار پایداری نیست و ما حمایت نمیکنیم.»وی در خصوص مشکلات قانونی حقوق سرمایهگذاران در ایران اظهار داشت: فکر میکنم ما کمتر مشکل قانون داریم، بلکه مشکل ما اراده و نحوه نگاه به سرمایهگذاران است و بیشتر نگاه اقتصاد سیاسی بر این موضوع حاکم است. ما مصمم هستیم با حفظ استقلال و نگاه به اقتصاد مقاومتی بتوانیم یک تعامل سازنده و برد – برد با جهان داشته باشیم. مشکل ما در حوزه بانکی، ضعف قدرت تسهیلاتدهی بانکهاست، برای ایرانایر نوسازی ناوگان قرار دارد که مذاکراتی هم در این خصوص انجام شده است. همچنین شرکت ایرانایر یک سیستم قوی تعمیر و نگهداری هواپیما را دارد که میتواند به عنوان یک پایگاه عمل کند.»این وزیر کابینه در خصوص ساخت بندر خشک هم گفت: «پنج بندر را در دست اقدام داریم و آییننامه آن در شورای عالی ترابری تعریف شده است که نخستین بندر خشک در منطقه آپرین طراحی شده و ساخته میشود.»وی درباره نوسازی ناوگان جادهای اظهارداشت: «١٢٢ هزار کامیون با عمر بالای ۲۵ سال در کشور داریم که مصرف انرژی آنها دو برابر کامیونهای نسل جدید است. بنابراین در پروژههای پیشنهادی سرمایهگذاری، یکی از حوزههای جذاب برای سرمایهگذاران خارجی، نوسازی ناوگانهای مختلف است.»