کیاپرس / پولیپ بینی یکی از بیماری های تنفسی است که به واسطه رشد بافت ها در مجرای بینی سبب مسدود شدن و اختلال در تنفس بزرگسالان شود. این بیماری در برخی کودکان با علائم مختلفی ظاهر شده و علاوه بر اختلال در تنفس می تواند حس بویایی کودک را کاهش دهد. اما پولیپ بینی در کودکان با چه علائمی ظاهر می شود؟ بهترین درمان پولیپ بینی برای کودکان چیست؟ به منظور پاسخگویی به پرسش های مطرح شده تا انتهای مقاله همراه ما باشید. در این مقاله قصد داریم شما را علل و علائم بیماری پولیپ بینی در خردسالان و کودکان آشنا نماییم.

پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی رشد شایع و غیر سرطانی است که در بینی یا سینوس ها تشکیل می شود. پولیپ معمولا در اطراف ناحیه ای که سینوس ها به داخل حفره بینی باز می شوند، تشکیل خواهد شد. این توده ها اغلب با آلرژی یا آسم در ارتباط هستند وگاهی به علت کوچک بودن ممکن است علائمی ایجاد نکرده و نیازی به درمان نداشته باشند. در حالی که پولیپ های بزرگ می توانند تخلیه طبیعی از سینوس ها را مسدود کنند. شایان ذکر است که بر خلاف پولیپ هایی که در روده بزرگ یا مثانه ایجاد می شوند، پولیپ داخل بینی به ندرت سرطانی و یا بدخیم می شوند. در صورت لمس پولیپ های بینی شخص درد و ناراحتی احساس نمی کند. اغلب متخصصان گوش و حلق و بینی جهت درمان، برخی داروها یا حتی عمل جراحی توصیه می کنند. اگرچه این بیماری در کودکان شایع نیست، اما می تواند سبب بروز مشکلات تنفسی شود.

پولیپ التهابی چیست؟

پولیپ التهابی بینی شایع ترین توده خوش خیم یا بدخیم بینی است که در کودکان مشاهده می شود. در ۳۳ درصد از بیماران مبتلا به پولیپ که مورد مطالعه قرار گرفته است، سابقه آلرژی به ندرت با پولیپ های بینی همراه است. بیماران مبتلا به پولیپ التهابی آنترال با موفقیت آنتروتومی همزمان پلی پکتومی یا سوراخ و پارگی داخل بینی به طور موفقیت آمیز اداره می شوند. ۶۰ درصد بیماران مبتلا به پولیپ بینی و فیبروز کیستیک به طور کافی با یک سوراخ داخل بینی منفرد اداره می شوند. جراحی سینوس همزمان و پولی پکتومی یا همان پارگی داخل بینی باید برای کلیه بیماران مبتلا به پولیپ مکرر و برای کلیه بیماران با شواهد بالینی یا رادیوگرافی از سینوزیت قابل توجه در نظر گرفته شود. عوارض این پولیپ ها، از جمله اپیستاکسیس داخل بینی است که باید با جراحی درمان شود.

علت ایجاد پولیپ بینی در کودکان

پولیپ بینی از لنت بینی ناشی می شود و غالبا از سینوس های اتموئیدی نشات می گیرند که به دیواره جانبی حفره بینی تخلیه می شوند. پولیپ بینی حاوی مایع التهابی است که می تواند با حساسیت و عفونت در ارتباط باشد و دلیل دقیق رخداد این عارضه مشخص نیست. پولیپ ها معمولا در بیماری های عمومی تر مانند آسم شروع و تا اواخر عمر یک فرد بزرگسال ادامه دار خواهد بود. در صورت درمان نکردن و یا عدم تحمل آسپیرین یا فیبروز کیستیک نیز به صورت دوره ای عود می کند.

پولیپ بینی در کودکان بین ۲ تا ۱۰ سال نادر است، با این حال درصد کمی از کودکان به این بیماری مبتلا می شوند. این بیماری اغلب در کودکان با آسم دیده می شود، در حالی که ۲۰ تا ۴۰ درصد از مبتلایان بزرگسال به پولیپ بینی از بیماری آسم نیز رنج می برند. اگرچه آلرژی بینی در برخی موارد وجود دارد، بیش از دو سوم بیماران هیچ گونه علائمی از بیماری آلرژیک سیستمیک نشان نمی دهند. با این حال ، ۹۰٪ از پولیپ های بینی دارای ائوزینوفیلی (سلول های التهابی موجود با آلرژی) هستند. حساسیت به آسپرین یک واکنش آلرژیک نیست، بلکه تغییر در تولید پروستاگلاندین است. آسم ، حساسیت به آسپیرین و پولیپ های بینی در کنار یکدیگر یک زیر گروه شناخته شده در ۸٪ بیماران پولیپ هستند. این پولیپ ها بیشتر از سایر شرایط تمایل به عود و بازگشت مجدد دارند. توجه داشته باشید که درمان پولیپ در کودکان با بروز علائم فیبروز کیستیک باید به صورت درمان شود.

علائم پولیپ بینی در کودکان

همانطور که اشاره شد، اکثر مبتلایان به پولیپ بینی از جمله کودکان دارای علائم آبریزش بینی و عطسه هستند و حدود ۷۵٪ از آن ها از اختلالات بویایی رنج می برند. همچنین بسیاری از افراد دچار خس خس سینه، عفونت سینوس و حساسیت به دود، بو، گرد و غبار و مواد شیمیایی هستند. برخی نشانه ها مانند حساسیت شدید به آسپرین و واکنش به رنگ زرد نیز در معدود افراد مبتلا به پولیپ بینی دیده می شود. به طور کلی مهمترین علائم و نشانه های پولیپ در کودکان عبارتند از:

 اختلالات بویایی رنج می برند. همچنین بسیاری از افراد دچار خس خس سینه، عفونت سینوس و حساسیت به دود، بو، گرد و غبار و مواد شیمیایی هستند. برخی نشانه ها مانند حساسیت شدید به آسپرین و واکنش به رنگ زرد نیز در معدود افراد مبتلا به پولیپ بینی دیده می شود. به طور کلی مهمترین علائم و نشانه های پولیپ در کودکان عبارتند از:

• مسدود شدن بینی
• عطسه و سرفه
• آبریزش بینی
• درد در ناحیه صورت
• احساس بو
• از دست دادن ذائقه
• خارش اطراف چشم
• ایجاد برخی ازعفونت ها

توجه داشته باشید علائمی مانند افزایش درد، تب، قرمزی و ترشحات چرکی از ناحیه بینی خطرناک بوده و جز علائم شایع بیماری پولیپ در کودکان محسوب نمی شود. در صورت مشاهده این علائم در کودک هرچه سریع تر به پزشک یا بیمارستان مراجعه نمایید.

چه کسانی به پولیپ بینی دچار می شوند؟

امکان ابتلا به پولیپ بینی در همه افراد می تواند ایجاد شده و سبب بروز مشکلات تنفسی گردد. با این حال این عارضه در بزرگسالان بالای ۴۰ سال شایع تر است و کودکان زیر ۱۰ سال به ندرت به این بیماری مبتلا می شوند. همچنین، امکان ابتلا به پولیپ بینی در زنان دو برابر بیشتر از مردان رخ می دهد. اگرچه این بیماری در کودکان متداول نیست، اما در صورت ابتلا در وهله ی اول متخصص گوش و حلق و بینی  علائم فیبروز کیستیک را در کودکان مورد بررسی قرار می دهد.

معمولا پولیپ بینی با رینیت آلرژیک، آسم، آلرژی آسپیرین، عفونت های سینوسی، عفونت های حاد و مزمن، چیزی که در بینی گیر کرده است و با فیبروز کیستیک، توسط پزشک بررسی و معاینه می شود. در بیشتر مواقع با بررسی و چکاپ فرد علاوه بر پولیپ بیماری هایی نظیر آسم یا سینوزیت نیز در حین معاینه تشخیص داده می شود.

توجه داشته باشید که در بیشتر مواقع افراد با دارا بودن برخی از علائم همچون: عطسه و خارش و… گمان می نمایند که دارای پولیپ بینی اند در حالی که باید بگوییم که بعد از بررسی و معاینه مشخیص می شود که عفونت سینوسی عامل این علائم بوده است.

برای تشخیص پولیپ بینی بیمار در ابتدا باید به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نماید تا بعد از بررسی و معاینه فیزیکی برخی از آزمایشات را تجویز کند. توصیه برای گرفتن ام آر آی یا سی تی اسکن جهت بررسی موقعیت و سایز پولیپ یا راه های تشخیصی و درمانی آندوسکوپی، زمانی که پزشک یک دوربین روشن کوچک برای دیدن بینی استفاده می کند، تا هرگونه عفونت یا هر ویژگی غیرمعمول را از بین می برد.

تشخیص پولیپ بینی

برای تشخیص پولیپ بینی بیمار در ابتدا باید به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نماید تا بعد از بررسی و معاینه فیزیکی برخی از آزمایشات را تجویز کند. توصیه برای گرفتن ام آر آی یا سی تی اسکن جهت بررسی موقعیت و سایز پولیپ یا راه های تشخیصی و درمانی آندوسکوپی، زمانی که پزشک یک دوربین روشن کوچک برای دیدن بینی استفاده می کند، تا هرگونه عفونت یا هر ویژگی غیرمعمول را از بین می برد.

راه های درمان پولیپ بینی

اغلب پزشکان، پولیپ های کوچک را با اسپری بینی یا قرص هایی که حاوی کورتیکواستروئید هستند، درمان می کنند. این داروها اغلب می توانند تورم را کاهش دهند و برای مشکلات خفیف موثر عمل می کنند. توجه داشته باشید که استروئیدهای قوی تر به شکل قطره قابل استفاده هستند اما باید فقط با احتیاط مورد استفاده قرار گیرند و فقط در دوره های کوتاه محدود شوند، زیرا بعضی از آن ها به بدن جذب می شوند.

پولیپ ها با استفاده از قطره یا اسپری در ۸۰٪ از افراد پاسخ می دهند و کوچک می شوند. اسپری های جدید استروئیدی بینی می توانند سال ها برای کنترل علائم مصرف شوند، زیرا تعداد کمی از آن ها در بدن جذب می شوند و می توانند به خوبی کار کنند، اما بسیاری از آن ها تا شش هفته از درمان قبل از احساس شدن اثر کامل آن ها طول می کشد.

استفاده از قطره یا اسپری یرای پولیپ هایی که باعث انسداد بینی شده اند، موثر نبوده و این عارضه باید با جراحی برداشته شود. لازم به ذکر است جراحی درمان قطعی برای پولیپ محسوب نمی شود، به طوری که در اغلب بیماران، به ویژه افرادی که درمان ها را جدی نمی گیرند، مجدد بازمی گردد. بنابراین، درمان دارویی را که اغلب با استفاده از اسپری ها یا قطرات ضد التهابی است، به طور منظم انجام دهید.

روش های درمان پولیپ بینی در کودکان

درمان پولیپ بینی در کودکان معمولا با مصرف دارو انجام شده و جراحی در کودکان توصیه نمی شود. مصرف منظم دارو نقش موثری در کاهش مشکلات کودک دارد. اگرچه اغلب گرفتگی ها و آبریزش بینی در کودکان ناشی از آسم یا حساسیت است، اما مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی و بررسی های لازم می تواند از بروز شدید این بیماری بکاهد. اگر کودک شما آسم یا آلرژی (یا هر دو) را دارد، مطمئن شوید که از قرارگیری در معرض گرد و غبار اجتناب شود. علاوه بر موارد ذکر شده استفاده از یک دستگاه بخور و مرطوب نگه داشتن هوا می تواند به تنفس راحت تر کودک کمک کند.

کلام آخر

اگرچه پولیپ بینی در افراد بزرگسال بسیار شایع است، اما این بیماری در کودکان نادر بوده و گسترگی زیادی در بین افراد کودکان زیر ده سال ندارد. پولیپ بینی در کودکان اغب با علائم مشابه آسم یا آلرژی مانند عطسه، آبرزیش بینی و اختلالات بویای نمایان می شود. جهت درمان پولیپ بینی راههای متعددی از جمله دارودرمانی و جراحی وجود دارد که پزشک بهترین روش را برحسب موقعیت و اندازه و سایز پولیپ تجویز می کند. اما روش درمان در کودکان تنها با تجویز دارو انجام می شود.