«خانه ملت» جای حاشیه سازی نیست

یکی از مهمترین بازوهای نظارتی نمایندگان در خانه ملت علاوه بر وظیفه قانونگذاری، نظارت بر حسن اجرای قوانین است که تحقیق و تفحص در کنار، تذکر، طرح سوال و استیضاح به عنوان یکی از مهمترین بازوهای نظارتی نمایندگان به شمار می رود که سبب می‌شود نمایندگان بتوانند در کنار امر قانونگذاری، وظیفه نظارتی خود را برای بهبود امور به سرانجام برسانند.

اصل تحقیق و تفحص ظرفیت خوبی است تا مجلس اعمال نظارت کند و همه دستگاهها باید خود را مکلف به پاسخگویی بدانند چرا که براساس ماده ۱۹۸ آیین نامه داخلی مجلس ، نمایندگان می توانند در تمام امور کشور تحقیق و تفحص کنند.

با این رویکرد می توان اذعان نمود که تحقیق و تفحص از طرح تحول سلامت از چند جهت دارای اهمیت است چراکه منجر به شفاف سازی چگونگی هزینه کرد منابع می شود و از سویی دیگر اقدامات و تلاشهای ارزشمندی که برای این طرح انجام شده است را مشخص می کند و با روشن شدن بیشتر کمبود منابع مالی و سایر کمبودها می توان برنامه ای بلند مدتی را برای جبران آنها در نظر گرفت.

البته باید همواره به این نکته توجه داشت که کسانی که بر اساس وظیفه قانونی خود، تحقیق و تفحص می کنند با افرادی که با استفاده از این ابزار نظارتی دنبال حاشیه سازی هستند، تفاوت فاحشی دارند.

شکی نیست که اجرای طرح تحول سلامت منافع برخی از افرادی را به خطر انداخته است بطور مثال می دانیم که قبل از اجرای این طرح هزینه برخی از تجهیزات پزشکی با ارقامی نجومی به بیماران تحمیل می شد و اکنون با اجرای طرح تحول، قیمتها به شدت کاهش داشته و تحت کنترل است. همچنین با اجرایی شدن تجمیع بیمه ها منافع بعضی افراد خاص در استفاده از خدمات و همچنین بعضی افراد در سطوح مدیریتی ممکن است مورد سوال قرار گیرد. عدم توجه به نقش گروههای مذکور و سایر گروههای دارای نفع در تحولات چند ماهه اخیر مترادف ساده اندیشی خواهد بود.

از آنجایی که مقام معظم رهبری فرموده اند “کاری کنید که بیمار جز درد و رنج بیماری رنج دیگری نداشته باشد” قطعا اجرایی کردن این موضوع نیاز به اعتبارات دارد و باید منابع لازم برای کاهش هزینه های درمانی مردم پیش بینی شود که با اختصاص بخشی از اعتبارات ناشی از هدفمندی یارانه ها و نیز از محل یک درصدمالیات بر ارزش افزوده مقداری از منابع لازم برای اجرای طرح تحول سلامت تامین شده است.

به خاطر داشته باشیم، وزارت بهداشت تنها وزارتخانه ای بود که قبل از اینکه اجرای این طرح ملی (که نتایج مثبت آن را فقرا و محرومین بیشتر از همه چشیده اند ) زیر ذره بین منتقدان قرار بگیرد، اقدام به برگزاری همایش نقد عملکرد طرح تحول سلامت کرد و با آغوشی باز نقطه نظرات کارشناسانه (و نه مغرضانه مخالفین) را پذیرا شد.

مهمترین اهداف این همایش، هم راستایی برنامه ها با سیاست های کلان و اسناد بالادستی، چالش ها و دستاوردهای اجرای طرح تحول سلامت، چالش ها و دستاوردها در کلیه حوزه های عملکردی وزارت بهداشت، ارزیابی همکاری های بین بخشی و جلب مشارکت مردمی، شفافیت و پاسخگویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بود که برگزاری این همایش مهم که با استقبال زیادی هم مواجه شد، نشان از روحیه نقد پذیری و تلاش برای رفع کاستی و تقویت نقاط مثبت بود.

البته نباید فراموش کرد که این طرح طبق نظرسنجی های سازمانهای مستقل بیش از ۸۰ درصد رضایتمندی مردمی را در پی داشته است از دید این جانب قطعا تحقیق و تفحص نیز نشان خواهد داد که هنوز چقدر کمبود بودجه برای انجام تکمیل اقدامات برای اجرایی کردن سیاستهای کلی سلامت نیاز است و قطعا بر ضرورت تخصیص بیشتر بودجه برای رضایتمندی مردم صحه گذاشته خواهد شد و ای کاش زودتر این تحقیق و تفحص صورت می گرفت تا حداقل نتیجه آن برای به پیش بینی بودجه مناسب برای حوزه سلامت کمک کننده باشد و همینطور در تدوین برنامه ششم توسعه چشم انداز این حوزه را روشنتر می کرد.

فراموش نکنیم در انتخابات سال ۹۲ مردم انتظار برقراری شرایط بهتری را داشتند و هم اکنون به قسمت عمده ایی از خوسته ها و انتظارات آنها در حوزه سلامت پاسخ مناسب و در خور شان داده شده است و شرط استمرار این موفقیتها ادامه حمایت دولت و مجلس و بلکه افزایش آن است. انتظار مردم خصوصا فقرا و محرومین از همه دست اندکاران و افراد موثر نه تنها عدم ایجاد اخلال در مسیر پر شتاب بهبود و افزایش کیفیت و کمیت خدمات بهداشتی درمانی، بلکه کمک و مساعدت به وزارت بهداشت و درمان به عنوان خدمتگزار مردم است.

دکتر ایرج حریرچی
قائم مقام و معاون کل وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکی