پنجم آذر در آینه تاریخ معاصر ایران

امروز پنجشنبه پنجم آذر ۱۳۹۴ هجری خورشیدی، چهاردهم صفر ۱۴۳۷ هجری قمری، بیست و ششم نوامبر ۲۰۱۵ میلادی است. ۳۶ سال پیش در چنین روزی، امام خمینی(ره) فرمان تشکیل بسیج مستضعفان را صادر کردند.

مهم ترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران در این روز، به شرح زیر است:

۵ آذر ۱۳۶۳
آمریکا پس از یک وقفه ۱۷ ساله و در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، روابط دیپلماتیک خود را با بغداد از سرگرفت.

۵ آذر ۱۳۵۸
امام خمینی(ره) فرمان تشکیل بسیج مستضعفان را صادر کردند. بخشی از پیام امام این چنین است: «…مملکت اسلامی همه اش باید نظامی باشد و تعلیمات نظامی داشته باشد…همه جا باید این طور بشود که یک مملکتی بعد از چند سالی که بیست میلیون جوان دارد، بیست میلیون تفنگدار داشته باشد و بیست میلیون ارتش داشته باشد.»

۵ آذر ۱۳۵۸
موشه دایان وزیر امور خارجه ی رژیم صهیونیستی در یک سخنرانی در دانشگاه شهر دالاس آمریکا گفت: آمریکا از ابتدا نباید سلاح های نظامی پیشرفته را در اختیار دولت هایی مانند ایران یا عربستان قرار می داد، بلکه باید آنها را در اختیار اسراییل بگذارد و پایگاه نظامی خود را در اسراییل بنا نهد.

۵ آذر ۱۳۵۷
پس از تیراندازی عوامل رژیم پهلوی به مردم بی دفاع در بارگاه امام رضا(ع)، امام خمینی(ره)که این روز را تعطیل و عزای عمومی اعلام کرده بودند، سراسر کشور تعطیل و تمامی اداره های دولتی در اعتصاب بسر بردند.

۵ آذر ۱۳۵۷
آیت الله شیخ محمد غروی کاشانی از روحانیان مبارز عصر پهلوی دوم در ۸۵سالگی درگذشت.

۵ آذر ۱۳۵۳
حکم اعدام پنج روحانی شیعه در عراق که پشتیبان امام خمینی(ره) و مبارزه های ایشان بودند، به اجرا درآمد.

۵ آذر ۱۳۴۹
پاپ ژان پل ششم رهبر کاتولیک های جهان وارد تهران شد و با محمدرضا پهلوی دیدار کرد.

۵ آذر ۱۳۴۹
عملیات تخلیه ی نظامیان انگلیسی از خلیج فارس با خروج تمامی نیروهای این کشور، تکمیل شد.

۵ آذر ۱۳۲۳
ژنرال شارل دوگل رئیس جمهوری فرانسه با دعوت محمدرضا پهلوی و برای یک دیدار رسمی از ایران، وارد تهران شد.

۵ آذر ۱۳۲۳
گزارش نمایندگی سیاسی ایران در هندوستان به محمدساعد مراغه ای نخست وزیر فرستاده شد. در این گزارش به فعالیت های سیاسی آمریکا برای گسترش نفوذ سیاسی و اقتصادی خود در جهان و رقابت این کشور با انگلیس در زمان جنگ جهانی از جمله در هند اشاره شده بود.

۵ آذر ۱۳۲۲
فرانکلین روزولت رئیس جمهوری آمریکا و وینستون چرچیل نخست وزیر انگلیس به همراه گروهی از مقام های سیاسی و نظامی کشورهای خود، به منظور شرکت در کنفرانس تهران به ایران آمدند. این کنفرانس در فاصله روزهای ۶ تا نهم آذر ۱۳۲۲ خورشیدی و در جریان جنگ دوم جهانی، با حضور رهبران سه کشور متفقین؛ آمریکا، انگلیس و شوروی در تهران برگزار شد.

۵ آذر ۱۳۲۱
محمدعلی فروغی ذکاءالملک وزیر دربار و نخست وزیر پیشین در ۶۷ سالگی درگذشت.

۵ آذر ۱۳۱۲
مصوبه ی هیات وزیران درباره ی نظامنامه ی شهریه ی دانش آموزان مدرسه های متوسطه و عالیه، شامل پنج ماده ابلاغ شد.

۵ آذر ۱۳۰۳
تعدادی از مردم قم برای شکایت از رئیس عدلیه ی این شهر در تلگراف خانه جمع شدند و تحصن کردند.

۵ آذر ۱۳۰۲
وزارت امورخارجه در یادداشتی به سفارت روسیه نسبت به رفتارهای غیر اقتصادی آن کشور با بازرگانان ایرانی اعتراض کرد.

۵ آذر ۱۳۰۰
مجلس شورای ملی خواستار، پاسخ شدید دولت به تهدیدهای ۲ کشور روسیه و انگلیس به علت واگذاری امتیاز نفت شمال به شرکت آمریکایی استاندارد اویل شد.

۵ آذر ۱۳۰۰
وزارت امورخارجه به کارگزاری کل تبریز ابلاغ کرد که چون شعبه ی بانک قفقاز در آن شهر از طرف دولت به رسمیت شناخته نشده است، باید همچون یک تجارتخانه محسوب شود.

۵ آذر ۱۲۸۶
محمدعلی شاه به شدت نسبت به اقدام مجلس شورای ملی در کاهش بودجه ی دربار اعتراض کرد.
برگرفته از: روزشمار تاریخ معاصر ایران(جلد۱، ۳ و ۴)