کیاپرس :پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که با حمایت از میکروبیوم بدن، فواید بسیاری برای سلامتی دارند. تحقیقات نشان داده‌اند که آن‌ها می‌توانند به تسکین علائم برخی بیماریها کمک کنند. با این حال، مصرف آن‌ها باید با مشورت پزشک انجام شود تا از ایمنی و اثربخشی آن اطمینان حاصل شود.
به گزارش کیاپرس به نقل از verywellhealth، مطالعات نشان می‌دهند که پروبیوتیک‌ها می‌توانند در بهبود علائم برخی بیماریها نقش مؤثری داشته باشند — نه فقط برای سلامت دستگاه گوارش، بلکه برای بیماری‌های پوستی، عفونت‌های تنفسی و اختلالات ایمنی نیز مفید هستند.
۱. سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)
علائمی مانند درد شکم، نفخ، یبوست و اسهال می‌توانند کیفیت زندگی را کاهش دهند. تحقیقات نشان می‌دهد سویه‌های خاصی از پروبیوتیک‌ها مانند بیفیدوباکتر و لاکتوباسیلوس می‌توانند به کاهش این علائم کمک کنند و حرکات روده را تنظیم نمایند.
۲. اسهال مسافرتی
این نوع اسهال معمولاً در اثر مصرف غذا یا آب آلوده در سفرهای خارجی به وجود می‌آید. سویه‌هایی مانند ساکارومایسس و لاکتوباسیلوس می‌توانند با تقویت تعادل باکتریایی روده، احتمال بروز اسهال را کاهش دهند.
۳. اسهال ناشی از مصرف آنتی‌بیوتیک
آنتی‌بیوتیک‌ها علاوه بر باکتری‌های مضر، باکتری‌های مفید را نیز از بین می‌برند و ممکن است باعث اسهال شوند. مصرف پروبیوتیک‌هایی مانند لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتر می‌تواند به بازسازی میکروبیوم روده کمک کند.
۴. رشد بیش‌ازحد باکتری در روده کوچک (SIBO)
در این بیماری، تعداد زیادی باکتری در روده کوچک تجمع می‌یابند که باعث نفخ، درد شکم و سوءجذب می‌شود. برخی پروبیوتیک‌ها ممکن است به کاهش این رشد غیرطبیعی کمک کنند، اما مصرف آن‌ها باید با نظر پزشک باشد.
۵. ویروس معده (آنفلوآنزای معده)
پروبیوتیک‌هایی مانند لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس می‌توانند شدت و مدت زمان اسهال ناشی از ویروس معده را کاهش دهند و به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.
۶. بیماری التهابی روده (IBD)
در کولیت اولسراتیو، پروبیوتیک‌ها ممکن است التهاب را کاهش دهند، در حالی که در بیماری کرون تأثیر چندانی ندارند. باکتری‌های مفید می‌توانند به بازسازی مخاط روده کمک کنند.
۷. اگزما (درماتیت آتوپیک)
پروبیوتیک‌ها با تقویت عملکرد سد دفاعی پوست و کاهش واکنش‌های التهابی سیستم ایمنی می‌توانند دفعات و شدت شعله‌ور شدن اگزما را کاهش دهند.
۸. آکنه
رابطه‌ای قوی میان سلامت روده و پوست وجود دارد. پروبیوتیک‌ها با بهبود تعادل میکروبی روده و کاهش التهاب، می‌توانند به بهبود آکنه کمک کنند. محصولات موضعی حاوی پروبیوتیک نیز در بهبود سلامت پوست مؤثرند.
۹. آلرژی و آسم
پروبیوتیک‌ها می‌توانند پاسخ ایمنی بدن به آلرژن‌ها را متعادل کرده، التهاب را کاهش دهند و به کاهش شدت حملات آسم کمک کنند. البته، تحقیقات بیشتری برای شناسایی سویه‌های مؤثرتر لازم است.
۱۰. عفونت‌های واژن و مجاری ادراری
پروبیوتیک‌ها (به ویژه لاکتوباسیلوس) با بازگرداندن تعادل فلور واژن و جلوگیری از رشد باکتری‌های مضر مانند E. coli می‌توانند احتمال عفونت‌های مجدد را کاهش دهند. استفاده همزمان خوراکی و واژینال از پروبیوتیک‌ها مؤثرتر بوده است.
۱۱. عفونت‌های باکتریایی مزمن
در دوران مقاومت آنتی‌بیوتیکی، پروبیوتیک‌ها ممکن است نقش مکملی در مقابله با باکتری‌های مقاوم ایفا کنند. مثلاً در مطالعه‌ای، پروبیوتیک باسیلوس سوبتیلیس توانست حضور باکتری S. aureus را در روده و بینی به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
۱۲. عفونت‌های تنفسی
پروبیوتیک‌ها می‌توانند التهاب ریه را کاهش داده، مدت زمان بیماری‌هایی مانند آنفلوآنزا و ذات‌الریه را کم کنند. البته تحقیقات بیشتری در مورد دوز و سویه مناسب لازم است.
۱۳. آرتریت روماتوئید
با تنظیم تعادل میکروبی روده، پروبیوتیک‌ها ممکن است التهاب سیستمیک را کاهش داده و به بهبود عملکرد مفاصل کمک کنند. در برخی مطالعات، درد و خشکی مفاصل با مصرف لاکتوباسیلوس کاهش یافته است.
۱۴. بیماری‌های کبدی
پروبیوتیک‌ها می‌توانند با کاهش التهاب، کاهش چربی کبد و کمک به دفع سموم، عملکرد کبد را در بیماری‌هایی مانند کبد چرب غیرالکلی و سیروز بهبود دهند.
چه کسانی نباید از پروبیوتیک استفاده کنند؟
پروبیوتیک‌ها برای بیشتر افراد بی‌خطرند، اما در برخی افراد با سیستم ایمنی ضعیف، ممکن است خطر عفونت ایجاد کنند. این افراد شامل موارد زیر هستند:
- دریافت‌کنندگان پیوند عضو
- بیماران بستری در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU)
- بیماران تحت شیمی‌درمانی
- افرادی که از وسایل پزشکی تهاجمی مانند کاتتر مرکزی استفاده می‌کنند
همچنین افراد دارای آلرژی غذایی باید برچسب مواد تشکیل‌دهنده مکمل‌ها را به‌دقت بررسی کنند.
چگونه تصمیم بگیریم که پروبیوتیک برای ما مناسب است یا نه؟
تصمیم‌گیری درباره مصرف پروبیوتیک بستگی به وضعیت سلامتی و اهداف شما دارد. اگرچه برای افراد سالم توصیه خاصی وجود ندارد، اما در برخی بیماریها مفید است. پیش از مصرف، با پزشک مشورت کنید تا بهترین سویه و دوز مناسب برایتان تعیین شود.
برای انتخاب مکمل مناسب:
- به تعداد واحدهای تشکیل‌دهنده کلونی (CFU) توجه کنید.
- محصولات دارای تاریخ مصرف معتبر را انتخاب کنید.
- همچنین می‌توانید از مواد غذایی تخمیری مانند ماست، کفیر و کیمچی به‌عنوان منابع طبیعی پروبیوتیک استفاده کنید.
