پزشک خانواده نباید بابت خدمات مبلغی از بیمار دریافت

شاهین رسولی در ارتباط با مشکلات پزشک خانواده شهری و مسائل که در حال حاضر این قشر با آن مواجه هستند، اظهار کرد: برنامه پزشک خانواده شهری از سال ۱۳۹۱ در دو مازندران و فارس شروع به کار کرده است.
وی افزود: در حال حاضر قریب به ۶۰۰ پزشک خانواده شهری در قالب پایگاه پزشک خانواده، مرکب از پزشک خانواده، دستیار مراقب سلامت و منشی مسئوولیت سلامت حدود یک‌میلیون و ۴۰۰ هزار نفر جمعیت زیرپوشش بیمه تامین اجتماعی و بیمه سلامت را در مازندران برعهده دارند.

مدیرعامل انجمن پزشکان خانواده شهری در مازندران خاطر نشان کرد: بر اساس آئین‌نامه‌ای تحت عنوان “صفر دو” و پروتکل ارسالی وزراتخانه، خدمات سلامت براساس گروه‌های سنی مختلف به جمعیت زیرپوشش ارائه می‌شود.

وی ادامه داد: که هر پزشک خانواده به طور متوسط مسؤول سلامت ۲ هزار و ۵۰۰ نفر را برعهده داشته، البته تعداد افراد زیرپوشش بستگی توزیع جمعیت شهری دارد.

ارائه ۹۰ درصد خدمات پزشکی در طرح پزشک خانواده شهری

رسولی خاطر نشان کرد: پروسه مراجعات به پزشک خانواده شهری براساس دستورالعمل نسخه “صفر دو” در حال انجام بوده و اعتقاد داریم که بیش از ۹۰ درصد از خدمات بهداشتی و درمانی، که یک فرد می‌تواند نیاز داشته باشد توسط پزشک خانواده و تیم سلامت در پایگاه به وی ارائه و اگر نیاز به خدمات تخصصی برای مراجعه کننده وجود داشته باشد قطعا به سطح بالاتر و متخصصان ارجاع داده می‌شود.

وی با اشاره به قطع ارتباط مالی بین پزشک خانواده شهری و مراجعه‌کنندگان، افزود:
در ابتدای شروع برنامه، با توجه به اینکه زیرساخت‌ها آماده نبود و تجربه مدیریتی قبلی در این زمینه وجود نداشت برخی از پزشکان مخالف اجرای این برنامه بودند، اما در ادامه مسیر با توجه به رضایت‌مندی که در مردم ایجاد شده پزشکان هم در اجرای طرح مصمم شدند.

رسولی با اعلام اینکه طرح پزشک خانواده شهری نگاه پزشک عمومی را از درمان محوری به سمت سلامت محوری هدایت کرده، افزود: اجرای طرح یکی از نیازهای اساسی جامعه است و نقطه قوت آن ورود به بحث پیشگیری و جلوگیری از بیماری است.

وی خاطر نشان کرد: ویزیت رایگان جمعیت اسباب عدالت در درمان و خدمات سلامت را فراهم آورده، به‌گونه‌ای که هیچ یک از افراد زیرپوشش که عمده مردم عادی و تحت حمایت بیمه‌ای هستند از خدمات مناسب طرح پزشک خانواده محروم نشده و به نوعی شاهد اجرای عدالت در سلامت هستیم.

انتقاد از نحوه اجرای طرح

مدیرعامل انجمن پزشک خانواده شهری در مازندران دیگر خدمات این طرح را مراقبت از مادران باردار عنوان کرد و گفت: خدمات پزشکی و درمانی در اختیار گروه‌های سنی آسیب پذیر زیر پنج سال، سالمندان و بیماران غیرواگیر دیابتی و فشار خون به صورت پیوسته قرار می‌گیرد، نکته حائز اهمیت تداوم پیگیری‌های درمانی برای بیماران دیابتی و فشارخونی است که پس از تشخیص بیماران رها نمی‌شوند.

وی با اعلام اینکه بنده به عنوان مدیرعامل پزشک خانواده شهری نقدهای به نحوه اجرای طرح داریم، افزود: این طرح در حال توسعه است و بسیاری از نقدها با گذشت زمان به نفع جامعه اصلاح می‌شود، همانطور که در ابتدای راه با مشکلاتی مواجه بودیم در حال حاضر بسیاری از مباحث درمانی به صورت سیستمی پیگیری می‌شود.

رسولی متناسب نبودن سامانه در اختیار از نقصیه‌های این طرح ذکر کرد و گقت: سامانه فعلی برای بهورز طراحی شده است که باید نسبت به اصلاح ساختار آن اقدام شود اما بسیاری از خدمات پزشک خانواده شهری با سامانه فعلی حل و فصل می‌شود.

وی اضافه کرد: در توسعه طرح پزشک خانواده شهری پیش‌بینی شده است که سیستم پیامکی مراقبت از سلامت راه‌اندازی شود و بیماران هشدارهای مراقبتی و پیگیری‌ها درمانی را از این سامانه دریافت کنند و زمان مراجعات و دریافت خدمات به صورت زمان‌بندی و متناسب با نیازهای درمانی انجام شود.

مدیرعامل انجمن پزشک خانواده شهری مازندران وجود مشکل فنی را رد نکرد و گفت: مشکلات وجود دارد و قول داده شد که سامانه اصلاح شده و متناسب با نیازهای پزشک خانواده شهری سامانه آن هم ارتقاء پیدا کند.

وی با اعلام اینکه برخی از مشکلات مربوط به نوع بافت شهری مازندران است، افزود: هنوز بافت روستایی در شهرها وجود داشته و بسیاری از بیماران در ایام تابستان به دلیل حضور در ییلاقات و روستاها مراجعه نمی‌کنند که ما کنترل و تجویز دارو تلاش داریم مراجعات به پزشک خانواده شهری را به صورت مستمر انجام شود.

ایجاد ارتباط ۶ ساله با بیماران

رسولی دیگر فوائد پزشک خانواده شهری را شناخت جمعیت و ایجاد ارتباط عمیق بین پزشک و افراد زیرپوشش عنوان کرد و افزود: بیش از ۶ سال با یک جمعیت ۲ هزار و ۵۰۰ نفره سروکار داریم و نسبت به بسیاری از خصوصیات افراد، عادات و شیوه زندگی، مشکلات سلامت، مسائل اجتماعی و چالش‌های زندگی افراد زیرپوشش اشرافیت داریم و همین موضوع پروسه درمان را راحت‌تر می‌کند.

وی در ارتباط با مراقبت‌های که در این برنامه ارائه می‌شود به ویژه در بحث بیماری‌های غیرواگیر مانند، فشارخون، دیابت، اعصاب روان را از دیگر مزایایی این طرح عنوان کرد و افزود: در ابتدای کار تعداد افرادی که براساس خوداظهاری اطلاعات بیماری‌شان را به پزشک خانواده خود انعکاس دادند ۱۷ هزار نفر بودند.

مدیرعامل انجمن پزشکان خانواده شهری مازندران افزود: در حال حاضر پس از گذشت ۶ سال به دلیل اجرای پروتکل مراقبتی حدود ۱۶۰ هزار بیمار دیابتی در مازندران شناسایی شدند و این نشان می‌دهد که جامعه آماری مناسبی از وضعیت بیماری‌ها در اختیار استان‌های زیرپوشش پزشک خانواده شهری قرار دارد و متناسب با نیازها برنامه‌ریزی برای اقدامات درمانی در دستور کار قرار می‌گیرد.

رسولی با اعلام اینکه در دیگر استان‌های این اطلاعات و آمارها به دلیل نداشتن برنامه مدون وضعیت بیماری دیابت و فشار خون در حاله‌ای از ابهام قرار دارد، گفت: بسیاری از بیماری‌های غیرواگیر سایر استان‌های کشور پنهان است و اثرات سوء آنها در درازمدت مشخص شده و میزان هزینه‌های درمانی را افزایش می‌دهد.

وی خاطر نشان کرد: برای توسعه پزشک خانواده شهری و ارتقا دانش پزشکان انجمن برنامه‌های آموزشی را به صورت مرتب و متناسب با نیاز پزشک خانواده شهری در دستور کار خویش داشته و در استان بیش از ۲۰۰ برنامه آموزشی در ارتباط با بیماری‌های گوارش، فشار خون، دیابت،اعصاب و روان، آسم و آلرژی و سایر موارد برگزار شده است.

رسولی از برگزاری دوره‌های آموزشی همچنین ما برگزاری دوره آموزشی ویژه پزشک خانواده موسوم به MPH در استان خبر داد و افزود: همکاران پزشک خانواده شهری در مدت‌زمان مشخص در این دوره‌ها شرکت می‌کنند که این برنامه‌ها با حمایت‌های دانشگاه علوم پزشکی و معاونت بهداشتی درمانی پیگیری می‌شود.

وی با اشاره به سیستم‌های نظارتی وزارت بهداشت نسبت به افزایش کیفیت خدمات پزشکان خانواده گفت: در نظرسنجی انجام شده مردم بیش از ۹۸ درصد رضایت‌مندی خویش را از اجرای این طرح اعلام کردند و این نشان می‌دهد که مردم بهترین ناظر هستند از طرفی خود مسؤولان و دست‌اندرکاران هم از گسترش برنامه در استان اعلام رضایت دارند.

رسولی یادآور شد: با توجه به خدماتی که پزشک خانواده شهری ارائه داده و بازخوردهای مناسبی مردمی مدیرت کلان توجه لازم به پزشکان خانواده نداشت و این موضوع تا حدودی زمینه نگرانی پزشکان خانواده شهری را فراهم کرده است.

قطع ارتباط مالی بین پزشک و بیمار

وی با اشاره به قطع ارتباط مالی بین پزشک و بیمار افزود: پزشک بابت خدمات مبلغی از بیمار دریافت نمی‌کند از طرفی سازمان‌های بیمه‌ای بر اساس آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها نسبت به پرداخت حقوق این قشر اقدام نمی‌کنند.

مدیرعامل پزشک خانواده شهری مازندران گفت: پرداختی به پزشکان خانواده شهری از طریق سرانه در نظر گرفته شده برای هر بیمار است که این سرانه بر اساس آئین‌نامه صفر دو تا ۱۰ روز پایان هر ماه باید پرداخت شود، اما در حال حاضر پزشکان خانواده شهری بیش از پنج ماه از تامین اجتماعی طلبکار هستند.

وی با اعلام اینکه پزشک خانواده شهری برای مدیریت مجموعه خویش ماهانه حدود ۶ میلیون تومان هزینه دارد، افزود: بنده سوالم از متولیان استانی و ملی این است که یک پزشک خانواده شهری چه طور باید این هزینه‌ها را مدیریت کند؟ کدام مدیر و مسؤولی تحمل می‌کند پنج ماه حقوق دریافت نکند؟در این شرایط سخت اگر بی‌انگیزگی پزشکان خانواده شهری مازندران منجر به خروج از برنامه شود، آیا مدیران پاسخگوی مردم هستند؟

رسولی خاطر نشان کرد: بعد از ۶ سال، آیا متولی برنامه نباید به فکر تهیه ردیف بودجه‌ای مناسب برای اجرای مناسب این طرح در مازندان و استان فارس باشد؟

وی با انتقاد از مصوبات ستاد کشوری پزشک خانواده شهری گفت: بسیاری از مصوبات این ستاد به صورت جدی پیگیری نمی‌شود و ما خودمان به دلیل رضایت‌مندی ایجاد شده تلاش داریم که این طرح به صورت جدی اجرایی شود.

مدیرعامل پزشک خانواده شهری با اعلام اینکه طرحی که مورد توجه مردم قرار گرفته به صورت کلان چندان حمایت نمی‌شود، گفت: مجریان اصلی این طرح پزشکان خانواده از مزیت‌های این طرح که همان دریافت به موقع سرانه در نظر گرفته شده محروم هستند و افزایش دستمزد سالانه برای آنها حداقل از سال ۹۴ تاکنون بسیار ناچیز بوده است.

وی خاطر نشان کرد: آیا با تورمی که از سال ۹۴ تاکنون بر کشور ایجاد شده افزایش سرانه ۱۵ درصد مبلغ زیادی است، مضافا به اینکه این رقم در نظر گرفته شده هم به موقع پرداخت نمی‌شود، نکته حائز اهمیت اینکه در برابر عدم افزایش سرانه پزشک خانواده شهری با افزایش حقوق دستیاران مراقب سلامت و همکاران ما در اجرای طرح مواجه هستیم و به صورت کلی هزینه‌های پزشک خانواده شهری برای مجری طرح حدود ۵۵ درصد رشد داشته است.

رسولی یادآور شد: پزشک خانواده به لطف تصمیم مسؤولان هر سال فقیرتر شده و اگر این وضعیت به صورت جدی اصلاح نشود رمقی برای تداوم و همراهی پزشکان باقی نمی‌ماند.

وی با اعلام اینکه ما از مسؤولان و ستاد کشور به شدت گلایه‌مندهستیم، افزود: این روزها که تصمیم‌گیری برای پزشک خانواده شهری در برنامه قرار گرفته است، متولیان حسن‌نیت بیشتری نسبت به اجرای این طرح داشته باشند،کسری افزایش سرانه ما را در سنوات قبل جبران شده و بر اساس تورم موجود، سرانه عادلانه‌ای برای پزشک خانواده شهری مصوب شود.

رسولی یادآور شد: اگر در مسیر تصویب سرانه، در شورای عالی بیمه و دولت مقرر شود که تعدیلی انجام شود چرا نباید به مشارکت مردم در این سهم فکر شود تا عرصه برای پزشکان خانواده شهری تنگ نشود، دغدغه ما این هست که اولویت‌های ستاد نیاز به بازنگری داشته و حفظ این برنامه که میلیاردها تومان برایش هزینه شد در دستور کار دولت قرار گیرد.

پزشکان در تصمیم‌گیری‌ها دیده نمی‌شوند

مدیرعامل انجمن پزشکان خانواده شهری مازندران افزود: سهم پزشکان خانواده در تصمیم‌گیری‌ها اندک بوده و این در حالی است که بیشترین نقش را در ارائه خدمت به مردم در این برنامه طی این ۶ سال داشته‌ایم.

وی با اعلام اینکه سهم دانشگاه علوم پزشکی هم در تصمیم‌گیری‌ها اندک است، افزود: دانشگاه‌های علوم پزشکی در ستاد کشوری فقط نقش ناظر بدون رای را دارند، بخشی از تصمیمات در پزشک خانواده شهری در خود استان‌ها باید حل و فصل شود، اگر تصمیم‌گیری در پزشک خانواده شهری به استان‌ها واگذار می‌شد پس از ۶ سال شاهد برخی مشکلات نبودیم، اولویت اصلی ستاد مرکزی حفظ پزشکان شاغل در پزشک خانواده شهری باید باشد، چرا مازندارنی که در این بخش پیشرو است در حال حاضر با مبحث نارضایتی پزشک مواجه باشد.

رسولی خاطر نشان کرد: مدیران برای اجرای رسالت قانونی خویش به فکر رفع دغدغه پزشکان خانواده شهری باشند، عدم توجه به این طرح زمینه خروج پزشکان از طرح را فراهم کرده که تبعات سوء آن رها شدن مقوله سلامت در سطح استان است.

وی در پایان اظهار امیدواری کرد: با حمایت مسؤولان دست‌اندرکار، اعضای ستاد کشوری، سازمان‌های بیمه‌گر به ویژه مدیرکل سازمان تامین اجتماعی، استاندار مازندران، نمایندگان مجلس طی هفته‌ آینده معوقات پزشک خانواده شهری پرداخت شده و آرامش به اردوی پزشکان خانواده شهری برگردد.فارس

======================

گفت‌وگو از جاوید عباسی