ظهور کویر در دل سرزمین سبز سوادکوه/نابودی کشاورزی با برداشتهای بی‌رویه شن و ماسه+تصاویر
به گزارش خبرگزاری فارس از شهرستان سوادکوه، شرکت‌های شن و ماسه با هدف برداشت منطقی و قانونی از بستر رودخانه و اقدامات کارشناسی در بهینه‌سازی آن انجام می‌شود که در موارد زیادی نسبت سود مادی آن بر حفاظت از محیط‌زیست و منابع طبیعی و عرصه‌های کشاورزی برتری یافته است.
* تقابل سود شرکت‌های شن و ماسه و معیشت کشاورزی
شهرستان سوادکوه به‌دلیل وضعیت مناسب طبیعی و جغرافیایی برای تولید کانی‌های مختلف، منابع مختلف طبیعی، توانمندی‌های کشاورزی و دامداری و گردشگری در برخی موارد با تداخل حفاظت از یک نعمت نسبت به استفاده از ظرفیت‌های دیگر درگیر می‌شود که وضعیت شرکت‌های شن و ماسه و شرکت‌های بهره‌بردار از واریزه‌های کوهی، مشکلات زیست‌محیطی و کشاورزی و گردشگری در همین قالب وجود دارد.
کشاورزان سوادکوهی سال‌هاست که به‌دلیل حضور شرکت‌های شن و ماسه و واریزه‌های کوهی با گل‌آلود بودن آب رودخانه و خفگی جوانه‌های شالی و نیز برداشت بی‌رویه از بستر رودخانه و پایین آمدن سطح آب و برداشت از کناره‌های رودخانه با انحراف مسیر رودخانه و کویری شدن زمین‌های کشاورزی مواجه شده‌اند.
تماس مردمی درباره مشکلات شرکت شن و ماسه در منطقه لله‌بند با خبرگزاری فارس، موجب شد تا با حضور در منطقه و پیمودن چند‌کیلومتری مسیر رودخانه و مشاهده خسارات مختلف به زمین‌های کشاورزی، به بیان دغدغه‌های کشاورزان و مختل شدن فعالیت آنان در کشت زمین‌ها از طریق رسانه اقدام شود.
فعالیت تخریبی شرکت شن و ماسه منطقه للـهبند از سه سال پیش ابعاد گسترده‌تری به خود گرفته است که انحراف مسیر رودخانه از مسیر اصلی که تا چند ده متر هم رسیده و برداشت عمیق تا سه متری از رودخانه موجب رکود در فعالیت کشاورزان به دلیل پایین رفتن سطح آب شده و اعتراضات کشاورزان هم هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است.
با نگاهی بر مکان تخریبی پایه‌های دکل برق فشار قوی ۶۳ کیلو‌ولت در کنار رودخانه که با انتقال آن به چند‌متری آن انجام شده و با توجه به فاصله فنی ۹ متری دکل برق با رودخانه و با فرض نصب کارشناسی آن، شاهد تجاوز حدود ۱۰ متری رودخانه بوده‌ایم.
* برداشت غیر‌مسئولانه رودخانه در دهستان ولوپی سوادکوه
بر طبق ضوابط نظارت فنی بر بهره‌برداری از معادن شن، ماسه و خاک، صدور اجازه بهره‌برداری یا واگذاری بهره‌برداری از شن، ماسه و خاک رس بستر و حریم رودخانه‌ها، انهار و مسیل‌ها و حریم قانونی سواحل دریاها و دریاچه‌ها منوط به کسب موافقت قبلی وزارت نیرو توسط صنعت معدن و تجارت است و برداشت هرگونه شن، ماسه و خاک رس در محدوده‌های مذکور باید با تأیید ناظران واجد صلاحیت که صلاحیت آنها توسط وزارت نیرو تأیید شده باشد، انجام گیرد و ناظر موظف است ماهانه گزارش میزان برداشت و نقشه‌های تغییرات ایجادشده در بستر و حریم محدوده‌های مذکور را براساس دستورالعمل‌های وزارت نیرو، تهیه کند و به مسئولان مربوطه ارائه کند.
مشاهده ما بیان‌گر برداشت غیر‌مسئولانه رودخانه و تجاوز به زمین‌های کشاورزان است.
کویری شدن زمین به دلیل عمق‌برداری از رودخانه سوادکوه
ماشین برداشت از رودخانه‌ای که سیرابکننده زمین‌های شالیزاری است
* خسارت بیش از ۴ هزار متر از زمین‌های منطقه للـهبند به‌دلیل فعالیت شرکت شن و ماسه
کریم آرمند در گفت‌و‌گو با فارس، با اشاره به اینکه زمین‌های زراعی روستا‌های دهستان ولوپی از سال‌های دور به زیر کشت برنج می‌رفت، گفت: بیش از نیمی از زمین‌های زراعی منطقه به‌دلیل فعالیت شرکت شن و ماسه بدون استفاده مانده است.
وی از مراجعه به برخی از ادارات و نهاد‌ها اشاره کرد و افزود: باید از بهره‌برداری از زمین خودمان به‌دلیل هزینه سنگین برای احیای آن صرف‌نظر کنیم.
بهزاد ایمانی نیز در گفت‌و‌گو با فارس، در محل زمین کشاورزی خود که به‌دلیل فعالیت شرکت شن و ماسه به‌صورت شکافته‌شده‌ای تبدیل شده است، با اشاره به اینکه تا سال گذشته اقدام به زراعت برنج کرده بود و امسال به‌دلیل کاهش سطح آبی به‌دلیل برداشت بی‌رویه از بستر رودخانه قادر به کشت برنج نشده است، خاطرنشان کرد: بازرسان صنایع و معادن با پیگیری ما به منطقه آمدند و اجازه برداشت تا ۸۰ سانتیمتر را بیان کردند ولی هم‌اکنون تا چهار متر هم برداشت می‌شود.
این کشاورز منطقه ولوپی سوادکوه با اشاره به رانشی شدن اطراف رودخانه به‌دلیل برداشت بی‌رویه از بستر و اطراف رودخانه، اظهار کرد: زمین شالیزاری من به‌دلیل پایین رفتن سطح آب و انحراف رودخانه قابل استفاده نیست.
عقیل آهنگری از کشاورزان منطقه در گفت‌و‌گو با فارس، با بیان اینکه در طول سه سال اخیر شاهد فعالیت بی‌رویه شرکت شن و ماسه در رودخانه منطقه للـهبند هستیم، تصریح کرد: چندین‌بار مانع فعالیت این شرکت شدیم و هر روز با آنان در‌گیریم ولی آنها همچنان مشغول به کار خودشان هستند.
وی با بیان اینکه بر طبق نظر کارشناسان اداره برق حریم دکل‌های فشار قوی برق ۶۳ کیلو‌ولت، ۹ متر است و با پیش‌روی شرکت شن و ماسه شاهد تخریب مکان قبلی این دکل بودیم که اداره برق اقدام به نصب مجدد در حدود سه متر عقب‌تر از آن بدون اجازه صاحب ملک اقدام کرد.
آهنگری از پایین رفتن بستر رودخانه تا حدود چهار متر و بدون استفاده شدن حدود ۴ هزار متر از اراضی مردم منطقه ولوپی در حوزه روستای پارسی تا للـهبند خبر داد و گفت: یکی از دلایل تخریب پل روستای پارسی در سیل اخیر هم به‌دلیل فعالیت‌های شرکت شن و ماسه بوده است و حدود ۱۰ هزار متر از زمین‌های شالیزاری دهستان ولوپی سوادکوه در معرض خطر قرار دارند.
ماشین‌آلات برداشت از شن و ماسه رودخانه
للـهبند سوادکوه
کامیون‌های برداشت شن و ماسه از رودخانه در حال بازگشت به کارگاه
کشاورز سوادکوهی از رانشی شدن زمین‌های کشاورزی گله‌ها دارد
* تبدیل زمین‌های سبز سوادکوه به کویر تشنه با فعالیت شرکت‌های شن و ماسه
شن و ماسه و آهک در طبقه‌بندی وزارت صنعت، معدن و تجارت در طبقه اول تعریف شده‌اند و ارائه یا تمدید مجوز برای شرکت‌های بهره‌بردار دارای پیچیدگی‌های قانونی و مسیر کارشناسی تعریف شده است و با نگاهی به تاریخچه بهره‌برداری از شن و ماسه رودخانه‌ها که از دفتر فنی فرمانداری‌ها و استانداری‌ها به وزارت صنعت و معدن و تجارت منتقل شده است و آب منطقه‌ای هم نقش فنی قابل ملاحظه‌ای در آن دارد، با نوعی نگاه سهل‌انگارانه و قربانی شدن زمین‌های کشاورزی در منطقه للـهبند سوادکوه مواجه هستیم و با این نوع فعالیت و نادیدن تخریب‌ها و تجاوز به حریم رودخانه‌ها توسط مسئولان تا سال‌های نه‌چندان دور، واریزه‌های کوهی و شن و ماسه رودخانه‌های سوادکوه موجب تبدیل مزارع و زمین‌های سبز شالیزاری به کویر تشنه‌ای هستیم که به‌دلیل برداشت عمیق از دسترس کشاورزان خارج شده است.
سازمان بازرسی، دادگستری، بازرسان آب منطقه‌ای و اداره صنعت و معدن و تجارت نقش مسئولانه خود را در نجات زمین‌های کشاورزی منطقه ولوپی انجام دهند تا شاهد لبخندی بر لبان کشاورزانی باشیم که بخش مهمی از معیشت آنان را زمین‌های کشاورزی تشکیل می‌دهد.
کیمه به خانه‌هایی کوچک حفاظت از شالیزار اطلاق می‌شود که در این عکس نظاره‌گر عبور کامیون‌های حمل شن و ماسه‌ای است که تا سال‌های نه‌چندان دور چیزی از کشاورزی در منطقه باقی نمی‌ماند
تخلیه شن و ماسه برداشت‌شده از رودخانه در محل کارگاه
در سال‌های نه‌چندان دور چیزی از کشاورزی و دامداری در مناطقی که واریزه کوهی یا شن و ماسه دارند، نخواهیم دید مگر اینکه مسئولان نظارتی قدرتمندانه وارد عمل شوند
بهزاد ایمانی از رانشی و کویری شدن زمین کشاورزی خود می‌گوید
محل تخریب پایه‌های تیر دکل قوی فشار برق
انحراف مسیر رودخانه و تجاوز به زمین‌های کشاورزی مردم
