خوش بود گر محک تجربه آید به فساد!
روزنامه اعتماد نوشت: روزی نیست که اخبار دادگاه‌ها یا فرارهای افراد متهم به فساد آن دوران را نشنویم. ولی در این میان انتظار می‌رفت که با آمدن دولت جدید، مجلس و نمایندگان آن از زیر فشار گذشته بیرون آیند و نقش فعال‌تری را در مبارزه با فساد ایفا کنند،. نقشی که به عنوان وظیفه نمایندگان در قانون اساسی آمده است. مطابق اصل ٧۶، مجلس در همه امور کشور حق تحقیق و تفحص دارد و از این نظر قدرت نظارتی بسیار زیادی دارد. استفاده از این ابزار یکی از موثرترین شیوه‌ها برای کشف فساد دستگاه‌های دولتی و نهادهای عمومی است، هرچند تاکنون از این ابزار چنانچه مطلوب است استفاده نشده است و در بسیاری از موارد حتی گزارش دقیقی نیز تهیه یا آشکار و علنی نشده و اگر هم شده، در مرحله رسیدگی قضایی نتیجه امیدبخشی را نمی‌بینیم. برخی رفتارها نیز بازکننده راه‌های انحرافی در انجام این وظیفه هستند. برای نمونه مخالفت با امحای مقداری سیب‌زمینی فاسد که باید هم امحا شود تا به خورد مردم بی‌گناه داده نشود موجب اعتراض یک نماینده می‌شود؛ نماینده‌ای که به‌طور طبیعی حاضر نیست یک کیلو از این سیب‌زمینی را حتی مجانی بخورد، ولی نسبت به امحای آن اعتراض می‌کند، در مقابل در برابر به تاخیر افتادن انتشار گزارش تحقیق و تفحص از بنیاد شهید نه تنها سکوت می‌شود، بلکه از عدم انتشار حمایت هم می‌شود. گزارشی که با دو سال کار مستمر و با ده‌ها هزار ساعت کار کارشناسی تهیه شده، غیرمستند و مبتنی بر ادعای برخی افراد دانسته شده و مانع از انتشارش می‌شویم، ولی برای سیب‌زمینی‌های فاسد به گونه دیگری رفتار می‌کنیم. بهتر است به اظهارات رییس کمیته تحقیق و تفحص از بنیاد شهید درباره یکی از پرونده‌های فساد بپردازیم، کمیته‌ای که گزارش آن تاکنون منتشر نشده در حالی که بیش از یک سال از مهلت قانونی انتشار این گزارش نیز گذشته است:
«در این تحقیق‌و‌تفحص ۴۵ کارشناس و خبره از دیوان محاسبات، بانک ملی و… بیش از ١١٠ هزار نفرساعت کار کردند که درحال‌حاضر ٣٠ هزار برگ سند به دست آمده است… سعی ما بر این بود که هرچه‌سریع‌تر گزارش تفحص از بنیاد شهید قرائت شود. درحال‌حاضر می‌بینیم که خانواده‌های معظم شهدا، جانبازان، آزادگان، مردم شریف و نمایندگان سوال می‌کنند که تحقیق‌و‌تفحص به کجا رسید و چرا قرائت نمی‌شود؟ تفحص نباید بیش از این به طول بینجامد. عوامل و موانع متعددی از جمله تطمیع و تهدید و فشارها بر سر راه انجام تحقیق‌و‌تفحص از بنیاد شهید وجود داشت، اما ما آنها را تحمل کردیم. امروز مردم انتظار دارند که این تحقیق‌و‌تفحص قرائت شود؛ چرا این امر صورت نمی‌گیرد؟ گزارش مجمل و مفصل تحقیق‌و‌تفحص که گزارش مفصل آن هزاروصد صفحه و گزارش مجمل آن بین ٢٠ تا ٣٠ صفحه بود، را به دوستان ارایه کردیم، اما متاسفانه در جلسه‌ای که بنا بود در ٢۴ آبان ماه قرائت گزارش تحقیق‌و‌تفحص در صحن علنی تصویب شود، دوستان حضور پیدا نکردند و به جای آن مصاحبه‌هایی انجام شد که گفته می‌شد این گزارش مستند نیست و با حبوبغض تهیه شده است. من به کسانی که می‌گویند تهیه گزارش تحقیق‌و‌تفحص از بنیاد شهید با حبوبغض همراه است، می‌گویم اگر این گزارش خوانده نشود، به این معناست که ما به مفاسد اقتصادی میدان می‌دهیم که هر غلطی خواستند بکنند؛ بزرگ‌ترین خیانت این است که ما اعتماد مردم را سلب کنیم. بر اساس گزارش‌هایی که در قوه قضاییه وجود دارد، عده‌ای از افرادی که در این گزارش هستند توسط دادگاه فراخوانده شده‌اند. ما می‌خواهیم با قرائت این گزارش در مجلس بگوییم مجلس خاصیت دارد، اما یک عده در داخل و بیرون نمی‌خواهند خوانده شود. متاسفانه فشارهایی از داخل و خارج مجلس، قرائت این گزارش در صحن علنی مجلس را با تاخیر روبه‌رو کرده و طبق آخرین اخبار شنیده‌شده، تصمیم یک عده در داخل مجلس مبنی بر این است که از تصویب این گزارش جلوگیری شود. زمانی که برخی افراد برای جلوگیری از تصویب این گزارش در کمیته تحقیق‌و‌تفحص چالش ایجاد می‌کنند، این هیات‌رییسه است که با مرجعیت خود باید در این باره تصمیم بگیرد، بنابراین یک نسخه از این گزارش را به رییس مجلس تحویل دادم، از این‌رو منتظر هستم تا طی چند روز آینده این مورد تعیین‌تکلیف شود».
هدف ما این نیست که بگوییم گزارش بی‌عیب و نقص است. چه بسا عیب اصلی آن باشد که در طرح مسائل محافظه‌کاری کرده است و حتی ممکن است اشتباهاتی هم داشته باشد. ولی تا کی می‌توان یک گزارش را با این توجیهات بایگانی و مردم را از دانستن آن محروم کرد؟ به علاوه همه اینها در نهایت در دادگاه باید رسیدگی شود، پس جای نگرانی نیست. از همه مهم‌تر اینکه برای رسیدگی و نهایی شدن به این‌گونه گزارش‌ها قواعد و ضوابطی وجود دارد و به‌طور معمول از طریق بررسی‌های کارشناسانه و سپس رای‌گیری انجام می‌شود و کسی نمی‌تواند براساس سلیقه شخصی مانع از انتشار گزارشی شود که اطلاع از جزییات آن گزارش حق مردم و جامعه است. چنین رفتارهایی زمینه‌ساز اصلی شکل‌گیری فساد است. اگر قرار باشد که وظیفه یک نهاد مهمی چون مجلس مبارزه با فساد باشد، ولی در عمل تهیه گزارش و ارایه آن بیش از دو سال طول بکشد و حتما چند سال هم در دادگاه‌ها باید بماند، در عمل مبارزه با فساد تعلیق به محال می‌شود. پرسشی که برای یک ناظر بی‌طرف ایجاد می‌شود این است که چرا برخی افراد در برابر انتشار این گزارش‌های معمولا دست‌وپا شکسته تا این حد سنگ‌اندازی می‌کنند؟ برخی نمایندگان که با پوشش ایفای وظیفه نمایندگی هر اتهامی را علیه دیگران می‌زنند و اصناف و گروه‌هایی را که دست‌شان به مجلس نمی‌رسد را از دم تیغ زهرآگین انتقادات و اتهامات خود عبور می‌دهند، چگونه است که در برابر انتشار یکی از بزرگ‌ترین پرونده‌های فساد در دولت مورد حمایت خودشان تا این حد مقاومت می‌کنند؟ اگر کسانی گمان کنند که این افراد نگران رو شدن خلاف‌های گروه یا دسته‌ای هستند که می‌خواهند در انتخابات فعال شوند، برداشت نادرستی نداشته است. اینکه گفته‌اند خوش بود گر محک تجربه آید به میان، جمله دقیقی است مشروط بر اینکه «میان» همان فساد خوانده شود. کاش این گزارش هم سیب‌زمینی فاسد بود!
