آغاز خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری در بورس
۳۱ شهريورماه بانك صادرات نخستين بنگاه اقتصادي زيرمجموعه‌اش را مي‌فروشد و ۱۰درصد از سهام شركت سرمايه‌گذاري غدير معادل ۱۳۸۳ميليارد تومان را راهي ميز فروش مي‌كند.به گزارش همشهري، دولت محمود احمدي‌نژاد كه بيش از هزاران ميليارد تومان بدهي براي بانك‌ها برجاي گذاشت، به جاي بدهي‌هاي دولت به بانك‌ها سهام داد. حال دولت جديد مانده است با كلي بدهي و مشكل بانك‌هايي كه تبديل به بنگاه‌دار شده‌اند. اين موضوع شرايط پيچيده‌اي را به‌وجود آورده، به‌طوري كه منجر به واكنش صريح حسن روحاني در مورد بانك‌ها شده‌است.
ميزان بدهي‌هاي دولت به بانك‌ها در پاييز سال گذشته به ۶۵هزارو۶۲۰ميليارد تومان و در بهمن۹۲ به ۷۴هزارو۵۶۳ميليارد تومان رسيده بود. حال دولت مي‌گويد كه بانك‌ها بايد دست از بنگاه‌داري بردارند و سهامي را كه دولت قبلا به جاي بدهي به آنها داده بود، بفروشند. دولت ماه گذشته در حكمي اعلام كرد كه سرمايه‌گذاري بانك‌ها در بخش غيربانكي نمي‌تواند بيش از ۴۰درصد سرمايه آنها باشد و به بانك‌ها ۳سال فرصت داد تا ساختمان‌ها، زمين‌ها و سهام متعلق به شركت‌هاي تابعه‌شان را بفروشند.
در حال حاضر ۸ بانك دولتي و ۱۹ بانك خصوصي در ايران فعالند كه مالك شركت‌هاي بورسي و غيربورسي زيادي هستند. اطلاعات دقيقي در مورد ميزان سهام تحت تملك بانك‌ها در دست نيست اما كارشناسان بر اين باورند كه بنگاه‌هاي اقتصادي تحت مالكيت بانك‌ها به بيش از هزاران شركت مي‌رسد كه ارزش تقريبي آن بيش از چند ده ميليارد دلار است. بانك مركزي هنوز اطلاعاتي در مورد ميزان سهام تحت تملك بانك‌ها ارائه نكرده است. اين در حالي است كه نگاهي به تركيب سبد سهام بانك‌ها نشان مي‌دهد كه مقصر اصلي در تبديل شدن بانك‌ها به بنگاه‌دار خود دولت بوده است.
- بانك صادرات غدير را مي‌فروشد
در نخستين گام بانك صادرات در اطلاعيه‌اي كه از طريق سايت رسمي بورس تهران منتشر شد، اعلام كرد كه قصد دارد بلوك ۱۰درصدي سهامش را در شركت سرمايه‌گذاري غدير بفروشد، به اين ترتيب با فروش اين ميزان سهام بانك صادرات براي هميشه از تركيب سهامداري شركت سرمايه‌گذاري غدير كه در حال حاضر با ارزشي معادل ۳.۸ميليارد دلار در رديف ۶شركت بزرگ بورس تهران است، خارج مي‌شود.
بانك صادرات در گذشته مالك اصلي سرمايه‌گذاري غدير بود كه در طول چند سال گذشته بخش عمده سهامش را در آن به سرمايه‌گذاري تأمين اجتماعي نيروهاي مسلح(ساتا) واگذار كرد. در حال حاضر شركت سرمايه‌گذاري تأمين اجتماعي نيروهاي مسلح به‌صورت مستقيم و غيرمستقيم بيش از ۷۵درصد از سهام سرمايه‌گذاري غدير را در اختيار دارد.
ارزش پايه ۱۰درصد از سهام سرمايه‌گذاري غدير كه قرار است بانك صادرات آن را بفروشد ۱۳۸۳ميليارد تومان است كه پيش‌بيني مي‌شود در روز ۳۱شهريورماه متقاضياني بالاتر از اين رقم هم داشته باشد. گمانه‌زني‌ها حاكي از آن است كه مجموعه صندوق بازنشستگي نفت كه در حال حاضر نزديك به ۷درصد از سهام غدير را در اختيار دارد، مشتري اين بلوك سهام است. درصورت خريد اين ميزان سهام توسط صندوق نفت مجموع سهام اين شركت در سرمايه‌گذاري غدير به ۱۷درصد خواهد رسيد.
در چنين شرايطي گمانه‌زني‌ها در مورد فروش سهام زيرمجموعه ساير بانك‌ها هم در بورس آغاز شده‌است. در حال حاضر تعداد زيادي از بانك‌ها از طريق شركت‌هاي سرمايه‌گذاري زيرمجموعه‌شان در بورس و همچنين خارج از بورس سهامدار‌ند.
