چشم طمع و دست درازی سمنانی ها به طبیعت مازندران

پارک ملی کیاسر با مساحت 7312 هکتار در بخش چهار دانگه شهرستان ساری استان مازندران و در 85کیلومتری جنوب ساری قرار دارد . شهر کیاسر نزدیک ترین شهر به این پارک ملی است( 8 کیلومتر)

محدوده شمالی پارک ملی کیاسر

رودخانه لنگر Langar حد طبیعی شمال پارک ملی کیاسر را تشکیل می دهد . این رودخانه به طول 17 کیلومتر از “کوه سفید” ( ارتفاعات غربی روستای آراء و ارتفاعات شرقی کوه ” قلعه شاهدژ ” ) سرچشمه گرفته و از طریق دره شمالی کوه “قلعه شاه دژ ” و بعد از دریافت ریزابه های کوه ” قلعه شاه دژ ” و کوه شیت shit در جنوب شرقی روستای ” نقیب خیل” (Naqibkhil ) به رودخانه سفید رود ( با رودخانه سفید رود گیلان اشتباه نشود! توضیحات در باره این رودخانه در افزوده همین گزارش آمده است ) می پیوندد . گفتنی است قسمتی از این رودخانه بعد از روستای جمال الدین کلا ” رودخانه کاردی کلا ” نیز نامیده می شود .

محدوده شمالی شرقی تا جنوب غربی پارک ملی کیاسر

پارک ملی کیاسر از نظر موقعیت جغرافیایی طبیعی در ارتفاعات البرز شرقی ، قرار دارد و کوه قلعه شاه دژ در یک راستای شمال شرقی – جنوب غربی در 11 کیلومتری فاصله فضایی جنوب شرقی شهر کیاسر و درهم پیوندی با کوه شیت ( 5 کیلومتری جنوب جمال الدین کلا ) ، چشم انداز غالب دید جنوبی این پارک را تشکیل می دهد .

بر پایه نقشه های 50 هزار ، حدود ده قله ، حد طبیعی شمال شرقی تا جنوب این پارک ملی را تشکیل می دهند که به ترتیب از شمال شرق به جنوب قله های:

2455 – 2390 – 2808 – 2723 – 2815 – 2358 – 2423 – 2422 – 2442 و 2430 هستند . این قله ها در هم پیوندی با قله های 2470 – 2406 – 2506 – 2440 و2368 کوه شیت طیف ارتفاعی بیش از 1900 متر را آنهم در فاصله کمتر از 15 کیلومتر ایجاد می کند ( قله 2815 تا محل تقاطع رود لنگر با سفید رود ) . این طیف ارتفاعی آنهم در این فاصله کم میکرو اقلیم ویژه ای با غالب بودن اقلیم مرطوب خزری را در این پارک ملی بوجود آورده است. از این رو یکی از شگفت انگیز ترین و متنوع ترین جنگل های هیرکانی شکل می گیرد.

رودخانه تیلک Tylak نیز در پای کوه های جنوبی کوه “شیت” حد جنوب و جنوب غربی پارک ملی کیاسر را تشکیل می دهد . این رودخانه از ارتفاعات چهارنو در جنوب پارک ملی کیاسر سرچشمه گرفته و با دریافت ریزآبه های کوه شیت در پارک ملی کیاسر و” نمازکوه ” در جنوب پارک ، در یک مسیر شرقی – غربی در دره بین کوه ” شیت و ” نماز کوه ” جریان یافته ، و در حدود 3 کیلومتری روستای گَُل باغ به رودخانه سفید رود می پیوندد . افزون بر این رودخانه تیلک حد طبیعی پارک ملی کیاسر و پناهگاه حیات وحش دو دانگه را نیز تشکیل می دهد .

محدوده غربی پارک ملی کیاسر

رودخانه سفید رود که به زبان محلی به “اسپه رود” معروف است با راستای جنوب به شمال حد غربی پارک ملی کیاسر را تشکیل می دهد.

رودخانه سفید رود ( با رودخانه سفید رود گیلان اشتباه نشود ) یا “اسبه رو esbehru “به طول 58 کیلومتر یکی از شاخه های مهم رودخانه تجن است. در منطقه حفاظت شده پرور در استان سمنان تشکیل می شود و در 26 کیلومتری جنوب ساری به رودخانه تجن پیوسته و راهی دریای خزر می شود .

این رودخانه از بهم پیوستن رود های ” بورطلا” و ” تنگ کاورد” در منطقه حفاظت شده ” پرورParvar” تشکیل می شود و در راستای جنوب به شمال در نزدیک روستای “فی نسکFinesk ” و با دریافت ریزآبه های کوه “گلگلی” در منطقه حفاظت شده ” بولا Boola” و کوه های سیاهکوه و کوه ” اوار” در منطقه حفاظت شده پرور در نزدیکی قلعه گردن پس از پیوستن رودخانه ” رودبارک ” به آن ، از طریق ” تنگه رودبار” در شرق قلعه گردن وارد پناهگاه حیات وحش دودانگه می شود وطی حدود ده کیلومتر پس از دریافت آب رودخانه تیلک از مرز غربی پارک ملی کیاسر عبور می کندو در محدوده روستای میلا دشت ، سعید آباد و عقه خیل آب رودخانه ” لنگر ” در پارک ملی کیاسر را دریافت می کند و از این نقطه به سمت شمال غرب تغییر مسیر می دهد و پس از عبور از دره ” قبله کوه ” و ” تخت امیر” به مسیر خود در راستای جنوب به شمال ادامه می دهد که پس از دریافت آب رودخانه ” لاجیم” در 26 کیلومتری جنوب ساری به رودخانه ” تجن ” می پیوندد .

با توجه به توضیحات فوق، آبخیز های حیاتی رودخانه سفید رود یعنی این شاخه مهم رودخانه تجن در پناهگاه حیات وحش دودانگه و پارک ملی کیاسر و منطقه حفاظت شده پرور و منطقه حفاظت شده بولا قرار دارند و به تعبیری دیگر رودخانه سفید رود سهم مشترک هر چهار منطقه حفاظت شده می باشد . به همین دلیل اهمیت بسیار زیاد در این منطقه داشته و لذا حفظ آبخیز های این چهار منطقه حفاظت شده نه تنها برای سفید رود بلکه برای رودخانه تجن نیز بسیار بسیار حیاتی است و تخریب آبخیز های آن ، مرگ زود رس سد شهید رجایی را نیز در پی خواهد داشت ! و اگر در مدیریت آب رودخانه سفید رود به ویژه در بخش های جنوبی تر خللی وارد شود تاثیر خود را بر هر چهار منطقه حفاظت شده خواهد گذاشت . به عنوان مثال ساخت سد ” فی نسکFinesk ” که قرار بود در همین امسال ( 1391 ) عملیات اجرایی آن در منطقه حفاظت شده ” پرور ” شروع شود ولی تحریم های نفتی سدی بر عملیات اجرایی آن شد ، نه تنها آسیب های جدی به معیشت مردمان ساکن این مناطق وارد می کند بلکه فاتحه بقایای حیات را هم در این مناطق چهار گانه حفاظتی را می خواند .

زیستگاه های تخریب شده به ویژه در بخش جنگل های کاملا تهی و غارت شده آن ، حاصل طرح های جنگل داری و شرکت های چوب و کاغذ. تهی بودن بخش وسیعی از پارک ملی کیاسر از جنگل های باستانی هیرکانی و تک درختانی بجای مانده از آن جنگل های انبوه به برکت طرح های جنگل داری و چوب و کاغذ مازندران و هم اکنون نیز در “قبله کوه” چوب و کاغذ مازندران و شرکت “سنگ ده ” و دیگر شرکای جنگل خوار با اجازه منابع طبیعی! سخت مشغول تهی کردن آخرین بقایای جنگل های هیرکانی در حاشیه شمالی این پارک ملی هستند . با آنکه بارها مردم محلی با این جنگل تراشی ها مخالفت کرده اند ولی از آنجا که حرف و حق مردم جایی در این مرزو بوم ندارد جنگل خواران و اربابان آنها خود را وارٍث این میراث های ملی می دانند و هر کاری که دلشان بخواهد با این جنگل ها انجام می دهند . این در حالی است که مدير کل محيط زيست مازندران در سفر استانی دولت در اول تیرماه 1384 ( به گزارش ایرنا ) پارک ملي کياسر (شاهدژ) را يکي ديگر از پارک هاي ملي در مازندران معرفي کرده و این پارک را با جنگل هاي طبيعي بکربا زيستگاه گونه هاي جانوري چون مرال، شــوکا ،خرس و پلنگ می داند ” !

دپوی زباله ساری در فاصله کمتر از ده کیلومتری جنوب شرق پارک ملی کیاسر

هنوز کمتر از 3 سال از معرفی پارک ملی کیاسر نگذشته بود که تصمیم گرفته شد در نزدیکی آن (گویچاله ولویه) و درست در محدوده جنگل های باستانی ” اُرس Juniperus” ساده ترین راه حل امحاء زباله های شهرستان ساری یعنی رها سازی آنها در هر جای ممکن ، به اجرا در آید و امروزه با آنکه اعتراض های گسترده ای از سوی مردم منطقه و تشکل های زیست محیطی به آن شده است ولی صدای این اعتراض ها به جایی نرسیده است و انبوه زباله ها هر روز بیشتر از روز پیش شده است. بنا بر آنچه که در سایت ” چهاردانگه نیوز ” آمده است امروز فضایی به عرض 200و به طول 1000 متر برای دفن این زباله ها اختصاص داده شده است و روزانه بیش از 500 تن زباله دراین منطقعه دفع می شوند .