رئیس اتحادیه شالیکوبی‌داران مازندران با بیان اینکه صدای کشاورز از صحن مجلس شنیده نمی‌شود، بر ضرورت تشکیل سازمان برنج و مشخص شدن متولی برنج در شمال کشور تاکید کرد.
به گزارش کیاپرس به نقل از فارس ، سید تقی جعفریان امیری به سئوالات مطرح شده درباره آخرین وضعیت شالیکوبی‌ها، مشکلات شالیکوبی‌داران و ارتباط دو سویه بین شالیکاران و شالیکوبی‌داران همچنین راهکارهای برون‌رفت از مشکلات فعلی در این دو حوزه، پاسخ داد.
جعفریان علاوه بر ریاست هیئت مدیره کارخانجات و صنایع جانبی برنج استان ، مشاور استاندار مازندران در برنج و صنایع جانبی است.
فارس: فصل برداشت برنج به اوج خود رسیده و مثل هر سال شاهد حضور دلالان از یک طرف و ورود بی‌رویه برنج خارجی از طرف دیگر هستیم، چرا این داستان تکراری، تمامی ندارد؟
* پای برنج با کیفیت داخلی قطع شده است
استان مازندران نقش مهمی در تامین برنج کشور دارد، اما شاهد آن هستیم که کشاورزان این استان مورد اجحاف قرار می‌گیرند، مافیای قدرت در حال نابود کردن کشاورزی است، تبلیغات برنج از سوی رسانه ملی و جوایز هنگفتی که برای آن در نظر گرفته می‌شود، پای برنج داخلی و با کیفیت را از خانه‌ها قطع کرده است.
تاسیس شرکت‌هایی که اصلیت برنج آنها معلوم نیست، به کشاورزی مازندران ضربه زده است، دلالان و واسطه‌ها نیز در حال از بین بردن زمین‌های کشاورزی هستند.
* میزان مواد اولیه و صنایع تبدیلی با هم همخوانی ندارد
در کشور ما بعد از گندم به برنج نیاز داریم، ولی متولی مشخصی نداریم، زمین‌های ما روزبه‌روز کمتر، و صنایع تبدیلی بیشتر شده‌اند و این دو با هم همخوانی ندارد.
فارس: آیا از سوی مسئولان استانی و کشوری برای حل مشکل کشاورزان برنج‌کار اقدام مهم و یا جدی صورت گرفته است؟
این مشکل مربوط به این دولت و دولت قبل نیست، طی سالیان سال، هیچ‌کس نتوانست از کشاورز دفاع کند، در کمیسیون کشاورزی هیچ نماینده‌ای به خوبی کار نکرد و فریاد کشاورز به آن صورت که باید، در صحن مجلس شنیده نمی‌شود.
*فارس: نحوه قیمت‌گذاری برنج در حال حاضر چگونه است؟
*به‌رنجی که قیمت ندارد
کشاورز با دست‌های پینه‌بسته و به‌رنج، برنج به دست می‌آورد، اما محصولش قیمت ندارد و محصولش با هزینه تولید نیز همخوانی ندارد، برنج تولید می‌شود ولی دست دلالان، غش در معامله که امری حرام است را شاهدیم، با ادامه روند فعلی کشاورزی استان نابود می‌شود.
فارس: شما به‌عنوان مشاور استاندار مازندران در برنج و صنایع جانبی آن، چه پیشنهاداتی برای توسعه وضعیت برنج‌کاری در استان ارائه دادید و این پیشنهادات در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
سه شاه‌کلید، شامل تشکیل سازمان برنج، مرکز تحقیقات دانش‌بنیان همچنین تجمیع کارخانجات با هدف تبدیل آن از سنتی به صنعتی را پیشنهاد دادیم و مطمئن هستیم با اجرای آنها، مشکلات به حداقل ممکن برسد و دریچه جدیدی به روی شالیکاران و صنایع جانبی این بخش، باز شود.
* با دستگاه‌های چینی، با جایگاه واقعی در صنعت برنج فاصله داریم
کارخانجات ما فرسوده‌اند، هنوز یک صنعت خوب در کشاورزی نداریم، باید دستگاه‌های جدید و به‌روز وارد شالیکوبی‌ها شود تا بتوانیم بهترین استفاده را از این محصول داشته باشیم، با این دستگاه‌ها نمی‌توانیم به جایگاه واقعی خود در صنایع تبدیلی برنج برسیم.
* برنج متولی ندارد
در استان‌های شمالی گیلان و مازندران، رامسر تا کلارآباد، 160 تا 170 کارخانه چای داریم که همه آنها به عنوان سازمانِ چای متولی دارد، اما آیا مگر می‌شود که بیش از دو میلیون تن برنج در سال تولید کنیم، ولی متولی نداشته باشد.
* شالیزارهایی که شبانه ویلا می‌شوند
*فارس: سئوال این است که چرا برنج شمال رها شده است؟ چرا در کاشت و داشت و برداشت مشکل داریم؟
تا زمانی که عده‌ای شبانه با ریختن خاک بر روی اراضی کشاورزی، در فرصتی مناسب آن را به ویلا تبدیل می‌کنند، از طرفی این زمین‌ها با قیمتی بسیار اندک از کشاورزان خریداری می‌شود، همان زمینی که کشاورز می‌تواند با مدیریت خوب، چند برابر آن را به دست بیاورد، برنج‌کاری در استان‌های شمالی مقرون به صرفه نخواهد بود.
*فارس: طرحی به عنوان تشکیل سازمان برنج در سال‌های گذشته مطرح شده بود، این طرح اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
باید با تشکیل سازمان برنج، متولی واقعی برنج در استان مشخص شود، و تا این مسئله اتفاق نیفتد کاری نمی‌توان کرد.
با تشکیل سازمان برنج تجمیع کارخانجات شالیکوبی شمال کشور یعنی از آستارا تا مینودشت که به تعداد 4 هزار کارخانه است، صورت می‌گیرد و با این روند از صدور بی‌رویه پروانه‌های تاسیس این نوع کارخانجات گرفته می‌شود.
*فارس: طرحی به عنوان صنعت شالیکوبی از سوی شما اخیرا مطرح شده است، این کار چه کارایی دارد؟
با راه‌اندازی صنعت شالیکوبی در کشور مرکز بهداشت، تحقیقات، آزمایشگاه، و کارخانجات بسته‌بندی در راستای آن شکل می‌گیرد که این مسئله موجب قطع دست دلالان می‌شود و جلوی فاصله دو برابری تولید تا مصرف برنج نیز گرفته می‌شود.
* زیرساخت‌های صنایع تبدیلی، آماده شود
*فارس: ساختار شالیکوبی‌ها چه میزان در هدررفت شالی تا مرحله برنج موثر است؟
ساختار جمع‌آوری شالی از شالیزارها بی‌کیفیت و نا مناسب است، دستگاه‌های چینی(کمباین) که برای برداشت برنج به صورت سرپا اقدام می‌کنند، اصلا کیفیت ندارد و رنگ برنج را تغییر می‌دهد،که باید برای ارائه محصول مناسب از دستگاه ژاپنی استفاده کرد.
باید قبول کنیم که دستگاه‌های ما سنتی و فرسوده‌اند، استفاده از دستگاه «سرپا‌تراش» نیز در حال حاضر خوب نیست چون شالیکوبی‌های استان دستگاه خشک‌کن ندارند، حتما دولت باید به این قضایا توجه کند تا کارخانجات به سمت صنعتی‌شدن بروند.
فارس: موضوع هشت درصد ارزش افزوده که دولت شالیکوبی‌ها را موظف به پرداخت آن کرده است، با اعتراض صاحبان آن مواجه شد، در این رابطه توضیح دهید.
*کشمکش بر سر ارزش افزوده
نظر شالیکوبی‌داران این است که چون مواد اولیه‌ای در اختیار ندارند، نباید مبلغی بابت ارزش افزوده پرداخت کنند، بنابراین از کشاورزان طلب می‌کنند، از طرفی چون کشاورزان از مالیات معاف هستند، پولی هم در این زمینه پرداخت نمی‌کنند، همین موضوع باعث کشمکش بین کشاورزان و شالیکوبی‌داران شده، و به‌نوعی به دشمنی بین آنها تبدیل شده است.
فارس: آیا راه حلی ارائه دادید و اگر مثبت است بفرمایید چه راه حلی، و تاکنون چه اقداماتی انجام شده است.
بله، رایزنی‌هایی انجام شد، از اداره کل دارایی استان خواستیم که براساس ماده 12 قانون ارزش افزوده، شالیکوبی‌داران را از پرداخت این هشت درصد معاف کند، در مرحله نخست، موافقت استانی را داریم ولی در پاسخِ نهایی و اجرای آن، باید تسریع شود تا دغدغه شالیکوبی‌داران و کشاورزان برطرف شود.
فارس: در هفته گذشته یکی از مسئولان استان اعلام کرده است که کشاورزی مازندران توجیه اقتصادی ندارد، نظر شما در این مورد چیست؟
افرادی که چنین مسائلی را مطرح کردند، باید بگویند که کشاورز با زمین‌های خود چه کند؟ اگر توجیه اقتصادی ندارد این سئول مطرح است که چرا ریاست قوه قضائیه، ساخت و ساز در اراضی کشاورزی را امری غیرقانونی دانسته و دستور داده این ساخت و سازها از بین بروند و مسئولان نیز در حال اجرایی کردن آن هستند.
به جای این صحبت‌ها، بهتر است بر کیفیت برنج‌هایی که در کیسه‌های سربسته به نام برنج اصل فروخته می‌شوند نظارت کنند و بازار خرید برنج را رونق ببخشند، مشکلات کشاورزان را از یاد نبرند که پایه اقتصادی مازندران بر کشاورزی است، زمین‌ها سرمایه‌های این استان هستند و باید حفاظت شوند.
فارس: یک‌هزار و 300 واحد شالیکوبی در مازندران داریم، چه تعداد از آنها بازسازی شدند و چه تعداد نیاز به تاسیسات جدید دارند، و در این زمینه آیا امسال تسهیلاتی در اختیار شالیکوبی‌داران قرار گرفته است یا خیر؟
قدمت شالیکوبی‌های مازندران، بین 50 تا 70 سال است، همه آنها نیاز به بسترسازی دارند، صنعت شالیکوبی باید رونق بگیرد،در حال حاضر با دستگاه‌های فعلی، در کاشت و داشت و برداشت، مشکل داریم.
باید دستگاه‌هایی وارد شالیکوبی شوند که علاوه بر ایجاد محصول درجه یک، ضایعات برنج را نیز تبدیل به محصولاتی از جمله مقوا و مواد آرایشی و بهداشتی کنند و اصلا چیزی به عنوان ضایعات برنج نباید وجود داشته باشد.
* تسهیلات بانکی مقرون به صرفه نیست
تسهیلات در این بخش، با آن بهره‌های بالا برای شالیکوبی‌داران مقرون به صرفه نیست، از طرفی نیز شالیکوبی‌داران باید از آینده برنج‌کاری در مازندران نگرانی نداشته باشند، آنها باید بدانند چه میزان کارکرد دارند تا مطابق با آن سرمایه‌گذاری کنند.
