ناظران شورای نگهبان در مازندران تغییر می کنند
پس از انتخابات بازخورد برگزاری انتخابات مورد بررسی قرار می‌گیرد و ممکن است نسبت به جابه‌جایی ناظران اقدام شود.
به گزارش کیاپرس به مناسب ۲۶ تیرماه سالروز تاسیس شورای نگهبان با حجت‌الاسلام علی اصغر زکوی رئیس دفتر نظارت و بازرسی انتخابات استان مازندران، گفت‌وگوی در ارتباط با دلیل تاسیس شورای نگهبان، ضرورت اهمیت حفظ شورای نگهبان و نیز دغدغه‌های انقلابی ایشان انجام شد.
وی صحبت‌های خویش را در ارتباط با تاریخچه شورای نگهبان آغاز کرد و گفت: در حال حاضر مدل سیاسی کم نظیر بلکه بی‌نظیر، در کشور با عنوان جمهوری اسلامی مستقر است، در این مدل، شورای نگهبان از جایگاه ویژه‌ای برخودار است و این نهاد مقدس ثمره تلاش مجاهدان راه خدا، امام راحل و شهدای انقلاب اسلامی ایران است.
رئیس دفتر نظارت و بازرسی انتخابات استان مازندران خاطر نشان کرد: تاسیس و همچنین استمرار و بقاء این شورا نتیجه مقاومت‌ها و مجاهدت‌های امام راحل، شهیدان عزیز و رهبر فرزانه انقلاب است.
فارس: چرا شورای نگهبان تشکیل شد؟
زکوی: جمهوری اسلامی از دو واژه تشکیل شده است، جمهوری و اسلام، یکی بیانگر شکل سیاسی و دیگری بیانگر محتوای آن است. لازم بود که نهادی وجود داشته باشد که این دو امر مهم را حفاظت و حراست کند، به همین دلیل در اصل ۹۱ قانون اساسی آمده است: به منظور پاسداری از احکام اسلام و قانون اساسی، از نظر عدم مغایرت مصوبات مجلس شورای اسلامی، شورایی به نام شورای نگهبان متشکل از ۶ فقیه و ۶ حقوقدان تشکیل شود؛ رسالت اصلی این شورا، حفظ احکام اسلام و حراست از قانون اساسی است.
نخستین گروه از فقها در اسفند سال ۵۸ از طرف امام راحل، به عنوان فقهای شورای نگهبان منصوب شدند، ولی در عمل آغاز فعالیت شورا در ۲۶ تیرماه ۱۳۵۹ بود، در حال حاضر دوره هفتم فعالیت شورای نگهبان را سپری می‌کنیم.
فارس آیا سابقه‌ای از فعالیت شورای نگهبان و یا نهاد نظارتی مشابه این شورا در سایر کشورها هم وجود دارد؟
زکوی: در برخی کشورها، نهادی متناظر با شورای نگهبان متناسب با فرهنگ خودشان وجود دارد و به نام دادگاه قانون اساسی، شورای قانون اساسی و دیوان قانون اساسی در حال فعالیت است؛ پسوند قانون اساسی نشان می‌دهد که تلاش دارند قانون اساسی را حفاظت و حراست کنند، در ایران با این عنوان چیزی تا قبل از انقلاب وجود نداشت، در دوره مشروطیت، بعد از مجاهدات‌های آیت‌الله شهید فضل‌الله نوری طی متممی به قانون اساسی، نظارت فقهای درجه یک بر قوانین کشور اضافه شد؛ ولی در عمل نظارت فقها اتفاق نیفتاد و منجر شد به دیکتاتوری رضاخانی؛ اما در جمهوری اسلامی شورای نگهبان بعد از انقلاب اسلامی با حمایت‌های امام راحل در زمان حیات و پس از آن مقام معظم رهبری در حال حاضر، فعالیت این شورا با قوت و قدرت ادامه دارد.
فارس: مهم‌ترین وظایف شورای نگهبان در حال حاضر چیست؟
زکوی: حفظ اسلامیت و جمهوریت و قانون اساسی یکی از وظایف اصلی شورای نگهبان هست که در اصول ۹۱، ۹۴ و ۹۵ قانون اساسی دیده شده است. از طرفی بدون وجود شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی اعتبار قانونی ندارد، فلسفه این موضوع هم مشخص است، وقتی قوانین مجلس شورای اسلامی باید به تایید شورای نگهبان برسد شما هر چند قانونی که تصویب کنید وجاهت قانونی ندارد مگر با وجود شورای نگهبان.
وظیفه دیگر شورا، تفسیر قانون اساسی است که اگر این تفسیر با حضور سه چهارم اعضا تصویب شود این تفسیر تبدیل به قانون می‌شود. وظیفه دیگر شورای نگهبان نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان رهبری، انتخابات ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی و همچنین مراجعه به آراء عمومی(رفراندوم) است .
فارس: نقش دفاتر شورای نگهبان در استان‌ها چیست؟
زکوی: بخش نظارتی در استان‌ها برعهده دفاتر استانی است و بر اساس تفسیر شورای نگهبان، جنس نظارت، از نوع استصوابی و عام بر همه فرایند انتخابات، از احراز صلاحیت‌ها گرفته تا تایید نهایی می‌باشد.
فارس: آیا شورای نگهبان در انتخابات شورای شهر و روستا نقشی دارد؟
زکوی: شورای نگهبان نه در تایید، احراز و نه در نظارت بر فرایند انتخابات شورای شهر؛ دخالتی ندارد و قانون برای شورا نگهبان مسئوولیتی تعریف نکرده است.
فارس: برای اعمال نظارت بر انتخابات چه سازوکاری تعریف شده است؟
زکوی: برای نظارت مناسب، دفتر نظارت و بازرسی در همه استان‌های کشور وجود دارد، در استان مازندران این دفتر در مرکز استان مستقر است و این دفتر در سراسر استان، در ۲۲ شهرستان دفتر نظارت و بازرسی بر انتخابات دارد که در طول سال فعالیت دارند.
فارس: آیا شورای نگهبان برای نظارت بر انتخابات، فقط به فعالیت دفاتر نمایندگی استان‌ها بسنده می‌کند؟
زکوی: شورای نگهبان طبق قانون و در آستانه هر انتخابات، هیأت نظارت مرکزی بر انتخابات تشکیل می‌دهد، که این هیأت زیر مجموعه شورای نگهبان بوده و داری هفت عضو است که دو نفر عضو شورا و پنج نفر دیگر غیر از اعضای اصلی شورای نگهبان هستند.در هر استان نیز هیأت‌های نظارت پنج نفره استانی تشکیل می‌شوند که پیشنهاد اعضا با استان، ولی انتخاب آنها در هیآت مرکزی انجام می‌گردد.
فارس: نظارت در شهرستان‌های چگونه انجام می‌شود؟
زکوی: در هر شهرستان هیأت نظارت شهرستانی تشکیل می‌شود که سه نفر عضو دارد، هر دفتر شهرستان و یا بخش یک شبکه گسترده نظارت دارند در سه سطح، ناظران، ناظر مسئولان و سر ناظران. در انتخابات سال ۹۶ بیش از ۱۴ هزار نفر ناظر امین در این شبکه نظارت فعالیت می‌کردند.
فارس: تخلفات انتخاباتی چگونه بررسی می‌شود؟
زکوی: هر تخلف اگر مستندات کافی داشته باشد به صورت جدی مورد بررسی قرار می‌گیرد و به دستگاه قضایی ارسال می‌گردد.
فارس: آیا ناظران شما از سر صندوق‌ها جدا می‌شوند؟ چقدر به ناظران اعتماد دارید؟
زکوی: ناظر مسئول، بر فعالیت ناظران حاضر در شعب اخذ رای، نظارت دارد. بر فعالیت ناظر مسؤولان، یک سر ناظر نظارت می‌کند. سر ناظر بر ۵ یا ۶ شعبه اخذ رای نظارت دارد. همچنین بازرسان ویژه استانی لایه سوم نظارتی را شکل می دهند.
فارس: با این وجود و نظارت‌های گسترده، بحث تخلف و تقلب در شعبات اخذ رای را به صورت کلی به صفر می‌رساند.
زکوی: این شیوه نظارت، بحث تخلف و تقلب در شعبات اخذ رای را به صفر نزدیک می‌کند، مگر اینکه ناظر و ناظر مسؤولان خطایی داشته باشند ولی تخلفات آنها چندان تاثیر در روند برگزاری انتخابات ندارد. اگر تخلفات تاثیرگذاری وجود داشته باشد شرایط آن فرق می‌کند. با این ساختار تعریف شده، امکان جابه جایی آرا بسیار بعید است. بعد از انتخابات هم این روند رها شده نیست. گزارش‌های بازرسان و سر بازرسان مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت جمع بندی و ارزیابی می‌شود.
فارس: بعد از بررسی گزارشات، آیا امکان تغییر افراد برای نظارت‌ها وجود دارد؟
زکوی: بله پس از انتخابات بازخورد برگزاری انتخابات مورد بررسی قرار می‌گیرد و ممکن است نسبت به جابه‌جایی ناظران اقدام شود.
فارس: آیا تخلفات انتخاباتی در مازندران در جریان روند برگزاری انتخابات ریاست جمهوری داشتیم؟
زکوی: در زمینه تعرفه مشکلی از بابت اینکه تعرفه به نقاطی نرسیده باشد نداشتیم، تاخیر در ارسال تعرفه و یا تاخیر در آغاز برگزاری انتخابات داشتیم. البته شایعه شده بود که تعرفه به بعضی مناطق نرسید ولی این طور نبوده است.
تخلفات چشم‌گیر انتخاباتی در مازندران نداشتیم، ولی برخی از نهادهای دولتی به تعبیر (آیت‌الله جنتی) تبدیل شده بود به ستاد انتخاباتی برخی از نامزد‌ها، در بیانیه شورای نگهبان هم ۱۳ مورد تخلفات فهرست شد ولی این تخلفات در نتیجه انتخابات تاثیرگذار نبوده است؛ البته تخلفات به دستگاه قضائی گزارش شد و قرار است که مورد رسیدگی قرار گیرد.
فارس: در مازندران چند نفر به دستگاه قضائی معرفی شدند؟
زکوی: کسی به دستگاه قضائی معرفی نشده است ولی دستگیری‌های داشتیم که باید دادستان محترم استان و رئیس کل محترم دادگستری در این ارتباط اطلاعات لازم را در اختیار شما قرار دهند.
فارس: آیا تخلفی در سطح مدیران استان به شما گزارش شد؟
زکوی: نه، در این ارتباط تخلفی نداشتیم ولی تذکراتی در روز انتخابات و قبل از آن داشتیم.
فارس: آیا صندوق‌هایی در استان مازندران بوده است که باطل شده باشد؟
زکوی: در این دوره نداشتیم..
فارس در حال حاضر دفتر نظارت و بازرسی انتخابات در استان مشغول چه فعالیتی هست؟
زکوی: در حال حاضر برای انتخابات سال ۹۸ مجلس شورای اسلامی خودمان را آماده می‌کنیم، انتخابات مجلس به دلیل واگذاری احراز صلاحیت‌ها به استان‌ها از حساسیت ویژه‌ای برخودار است.
فارس: چه طور می‌شود که برخی از افرادی که در استان صلاحیت آنها احراز نمی‌شود ولی در مرکز نسبت به تایید صلاحیت این فرد مورد تایید قرار می‌گیرد؟
زکوی: ممکن است، ما به پرونده‌هایی که در هیأت مرکزی وجود داشته باشد دسترسی نداشته باشیم؛ همان طور که پرونده‌هایی که ما در اختیار داریم ممکن است غنی‌تر از پرونده‌های برخی از شهرستان‌ها باشد، ممکن است ما هم رای شهرستان را نقض کنیم، ممکن است پرونده آنها در تهران قوی تر باشد و آنها از اختیارات خویش استفاده می‌کنند و رای ما را تغییر دهند.
فارس: آیا اطلاعات مردمی را هم در حوزه بررسی صلاحیت‌ها مورد بررسی قرار می‌دهید؟
زکوی: منابع ما در شهرستان‌ها و استان این موارد را دریافت و نسبت به بررسی آن اقدام می کنند.
فارس: شما در سخنرانی پیش از خطبه های نماز جمعه مرکز استان، به فرصت‌ها و تهدیدهای که ممکن است برای نظام به وجود بیایید اشاره کرده بودید در این ارتباط توضیحاتی ارائه می‌فرمایید؟
زکوی: امام راحل جمله معروفی دارند که فرمودند: چه من در بین شما باشم و یا نباشم نگذارید انقلاب به دست نااهلان و نامحرمان بیافتد، رهبر معظم انقلاب اسلامی چند وقت بحث نفوذ را مطرح کردند و این نفوذ ممکن است بد تفسیر شده باشد.نفوذ این نیست که فردی از خارج کشور در بدنه نظام وارد شود، اینگونه نیست، تعبیر خودم از نفوذ، ورود نامحرمان و نااهلان است.
برآیند فرمایشات امام راحل و رهبر انقلاب، دایره نفوذ و یا ورود نامحرمان به انقلاب را به خوبی مشخص می‌کند.
در حال حاضر دشمنان به دنبال تغییر رفتار سیاسی در کشور هستند، ممکن است در طرح تغییر رفتار سیاسی، یک نفر جابجا شود ولی عمق فاجعه بعدها مشخص می‌شود به عنوان نمونه در صدر اسلام، بعد از رحلت پیامبر (ص) در ظاهر یک تغییر و جابه‌جایی در اصحاب ایجاد شد ولی این زاویه انحراف ۲۵ سال بعد خودش را نشان داد.
تغییر رفتار سیاسی بسیار نرم و ملایم است، به صورت تدرجی و گاهی هم دموکراتیک بوده و از روند برگزاری انتخابات استفاده می‌شود. ممکن است در انتخابات، افرادی وارد مجلس شوند که نگاه امام راحل و انقلاب را ندارند آن وقت در دراز مدت تغییر رفتار سیاسی به تغییر نظام سیاسی می‌انجامد اما به صورت نرم، که این موضوع بسیار خطرناک است.
همه جریان‌های سیاسی معتقد به نظام اسلامی که مکتب امام راحل، قانون اساسی، نظام اسلامی و ولایت فقیه را قبول دارند جزء نظام هستند، ممکن است یک فرد در طیف سیاسی خاصی باشد و به فردی رای دهد که مورد تایید بنده نیست اما دلش برای نظام و انقلاب می‌سوزد، این افراد محرم انقلاب هستند.
فارس به نظر شما چه کسانی نفوذ پیدا می‌کنند، یا چه کسانی نامحرم هستند؟
زکوی: اولا عرایض بنده ناظر به یک جریان سیاسی خاصی نیست، نامحرمان ممکن است در قالب هر جریان سیاسی، در بدنه انقلاب رخنه کنند. بنده این موضوعات را به شکل سوال مطرح می‌کنم که احساس می‌کنم بهتر است.
آیا کسی که امام راحل را یک میراث فرهنگی می‌داند! و معتقد است که ایشان مربوط به دوران خاصی بوده و شعار پسا امام می‌دهد، آیا جزء محرمان انقلاب هست یا جز نامحرمان!
آیا کسی که اعتقادی به حاکمیت قوانین اسلام ندارد اما در ظاهر قانون اساسی را قبول دارد و بر این باور است که مبانی اسلام در حال حاضر قابل اجرا شدن نیست، جز نامحرمان و نااهلان هست یا خیر؟
آیا کسی یا طیفی که می‌گویند ما دنبال اسلام لیبرالی هستیم، این فرد در قالب مکتب جامع امام راحل میگنجد، آیا کسی که عقلانیت را در برابر انقلابی بودن قلمداد می‌کند و انقلابی بودن را خشن معرفی می‌کند، آیا میتوان این فرد را جز محرم انقلاب اسلامی دانست؟
آیا کسی که مکتب امام راحل را تحریف می‌کند، در حالی که مکتب امام، هم اشداء علی الکفار دارد و هم رحماء بینهم، کسی که یک جنبه از آرای سیاسی امام را می‌گیرد و ما بقی را رها می‌کند جز محرمان هست یا نامحرمان؟
آیا فردی که به بیگانه لبخند می‌زند تا مجامع بین‌المللی از دستش ناراحت نشوند! و یا کسی که شعار اسلام ایرانی می‌دهد و حرف از ولایت می‌زند و معلوم نیست که بحثش کدام ولایت است و تلاش دارد که فرهنگ و تمدن ایران را در برابر تمدن اسلام قرار دهد آیا جزء محرمان است یا خیر؟ این در حالی است که استاد مطهری از خدمات متقابل اسلام و ایران سخن گفته است نه از تقابل آنها.
آیا کسانی که علاقه به ثروت و قدرت دارند و با هر ترتیبی تلاش دارند که در انتخابات به مقامات دولتی برسند و مسابقه کسب ثروت و قدرت گذاشته‌اند و با بده و بستان‌های سیاسی، بدون شایستگی در دستگاه‌ها راه پیدا می‌کنند این افراد محرم هستند یا نامحرم!
کسی که روحیه اشرافی گری پیدا کرده و در کاخ‌ها و ویلا‌ها و استخرهای اشرافی زندگی می‌کند و محرومیت‌ها و محرومان جامعه را فراموش کرده آیا از جنس محرمان به نظام است یا خیر؟
آیا کسانی که برای تاثیرگذاری در انتخابات با هزینه‌های سنگین و با آویزان به اشخاص صاحب منصب می‌خواهند به مناصب دولتی یا شورای شهر و یا مجلس برسند این یک انحراف از آرمان‌های امام و انقلاب هست یا خیر؟
آیا نامزدهای اینچنین در تراز انقلاب اسلامی هستند، یا خیر؟ آیا کسانی که اختلاف سلیقه سیاسی را به عرصه مطبوعات می‌کشانند و این اختلاف را به دوئل انتخاباتی تبدیل کرده و اولویت‌های کشور را به فراموشی می‌سپارند، یاس و ناامیدی را در ملت گسترش می‌دهند، محوریت ولایت فقیه و رهبری را مخدوش می‌سازند، آیا این افراد به نظام اسلامی خدمت می‌کنند یا خیر؟
این بخشی از نگرانی‌هایی است که نسبت به نظام وجود دارد و شورای نگهبان وظیفه دارد که این افراد را شناسایی و از ورود نامحرمان و نااهلان به عرصه مدیریت و قانون‌گذاری کشور جلوگیری کنند. فیلتر بعدی خود مردم انقلابی هستند، تا نگذارند به تعبیر امام راحل انقلاب به دست نامحرمان و نااهلان قرار گیرد.
ایشان در پایان گفت که از همه شما عزیزان تشکر می‌کنم که این فرصت را در اختیار دفتر نظارت استان قرار دادید. انشاا… عاقبت به خیر باشید.