نمایندگی بانک خون بندناف غرب مازندران در آستانه تعطیلی قرار دارد

یکی از علوم بسیار پرکاربرد که با اقشار مختلف جامعه اعم از زن و مرد، بزرگ و کوچک، پیر و جوان ارتباط تنگاتنگ و مستقیمی در طول حیات هر فرد دارد، علم پزشکی است.

این علم همواره در زندگی بشر نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند و اگر علم پزشکی در زندگی انسان‌ها نبود، مشکلات متعددی به وجود می‌آمد و زندگی بشر با چالش خاصی روبه‌رو می‌شد.

علم پزشکی در سال‌های اخیر پیشرفت‌های جهشی زیادی در بخش‌های مختلف درمانی داشته است و موفق شده است و ریشه بسیاری از بیماری‌ها را نیز بخشکاند و به عنوان یکی از فاکتورهای امید به زندگی، این سن را ارتقاء چشمگیری بخشیده است و آرامش و آسایش بیشتری بر زندگی انسان‌ها بخشیده است.

روش‌های درمانی مختلف و متنوع درمانی در علم پزشکی حکایت از پیشرفت‌های اخیر دارد که درمان با استفاده از سلول‌های بنیادی از جمله آن است و در همین راستا شرکت فناوری بن‌یاخته‌های رویان از سال ۱۳۸۴ ذخیره‌‌سازی سلول‌های بنیادی خون بندناف نوزادان تازه متولد شده را آغاز کرد و تاکنون موفق به ذخیره‌سازی بیش از ۵۵ هزار نمونه در قالب بانک خون بندناف شده است.

این بانک با داشتن ۲۵ نمایندگی در استان‌های مختلف کشور توانسته است، با استانداردسازی فرآیند جمع‌آوری و فریز نمونه‌های خون بندناف و نیز مراکز پیوند علاوه بر درمان بیماری‌های بدخیم و نجات جان انسان‌ها، از خروج ده‌ها هزار دلار ارز برای تامین سلول از سایر کشورها جلوگیری کند.

در این بین استان مازندران نیز با ایجاد نمایندگی بانک خون بندناف در مرکز و غرب استان نسبت به ارائه خدمات ویژه درمانی نوین با قابلیت درمان پایدار بسیاری از بیماری‌ها، فصل جدید از امید به زندگی را در مازندران در حوزه پزشکی کلید زده است؛ به همین منظور به سراغ «هدی حسن‌نژاد» کارشناس مسئول بانک خون بندناف غرب مازندران رفتیم و درباره اهمیت و چالش‌های حوزه درمان با روش سلول‌های بنیادی گفت‌وگویی انجام شد که در زیر می‌خوانید.

وی  با اشاره به اینکه پنج سال با جهاد دانشگاهی مازندران در زمینه درمان با سلول‌های بنیادی همکاری دارد، اظهار کرد: خون بندناف، خونی است که منشاء آن بندناف جفت (جنین) است و سرشار از سلول‌های بنیادی است و زمانی که بچه به‌دنیا می‌آمد، بندناف به‌عنوان زباله پزشکی دور ریخته می‌شود اما در روش درمان با سلول‌های بنیادی این بندناف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و قادر به ساخت انواع سلول‌های دیگر و ترمیم و نگهداری سلول‌ها موقع جراحت هستند.

هدی حسن‌نژاد افزود: سلول‌های بنیادی پر توانی در بندناف وجود دارند که تقریبا «نامیرا» هستند و اگر شرایط برای آنها فراهم شود به خاطر تکثیرهای مداومی که دارند، هرگز پیر هم نمی‌شوند.

وی با بیان اینکه سلول‌های بنیادی برای درمان بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارند، تصریح کرد: بیماری‌های نقص در تولید لنفوسیت‌ها، اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی، نقص ارثی پلاکتی، اختلالات پلاسماسل، بیماری‌های ارثی، ناهنجاری‌های ارثی گلبول‌های قرمز، کم‌خونی آپلاستیک، کم‌خونی فانکونی، موگلوبینوری حمله‌ای شبانه، لوسمی حاد و مزمن، آلزایمر، صدمات نخاعی، سکته‌های قلبی و مغزی، دیابت، پارکینسون، بیماری‌های کبدی، دیستروفی عضلانی و… از جمله بیماری‌هایی هستند که با خون بندناف درمان قابل درمان پایدار و دائمی هستند.

کارشناس مسئول بانک خون بندناف غرب مازندران اضافه کرد: فعلا در کشور ما فقط بیماری‌های دارای منشاء خونی مانند سرطان خون، تالاسمی و کم‌خونی‌ها با روش سلول‌های بنیادی خون بندناف درمان‌پذیر هستند و کسی که نیاز به سلول‌های بنیادی داشته باشد می‌تواند به قسمت بانک خون عمومی مراجعه کند و اگر نمونه سازگار با پیوند برایش وجود داشته باشد، می‌تواند پس از انجام آزمایشاتی نظیر HLA از آن برای انجام درمان استفاده کند.

حسن‌نژاد با اشاره به اینکه در کشورمان موسسه رویان کار جمع‌آوری نمونه‌ها را به دو صورت بانک خون خصوصی و عمومی انجام می‌دهد، گفت: بانک عمومی مربوط به خانواده‌هایی است نمونه‌های خود را اهدا می‌کنند و این خون به مالکیت موسسه رویان در می‌آید و خانواده هیچ اختیاری ندارد ولی برای آنها کارت عضویت در موسسه رویان صادر می‌شود.

وی ادامه داد: بانک خون خصوصی نیز برای خانواده‌هایی است که در هفته سی و پنجم بارداری، مشاوره بارداری انجام ‌می‌دهند و ممنوعیت یا عدم ممنوعیت قرارداد بستن آن‌ها مشخص می‌شود که از جمله این ممنوعیت‌ها برای قرارداد بستن این است که اگر کسی در یک‌سال گذشته عمل «تاتو» انجام داده یا شیمی‌درمانی داشته باشد اجازه بستن قرارداد را ندارند چون در هنگام پیوند مغز استخوان برای استفاده از سلول‌های بنیادی، فرد گیرنده تقریبا به صفر می‌رسد و کوچک‌ترین ویروسی می‌تواند وی را از پای درآورد.

کارشناس مسئول بانک خون بندناف غرب مازندران اظهار کرد: پس از اینکه مشخص شد فرد ممنوعیت بستن قرارداد ندارد، در هفته سی‌وششم بارداری ۹ فقره آزمایش مانند ایدز، هپاتیت و … گرفته می‌شود و پیش از بسته شدن قرارداد، «کیت خون‌گیری» تحویل خانواده داده می‌شود و مجددا در زمان زایمان به کارشناس موسسه رویان برگردانده می‌شود.

وی به برخی از موارد منع قرارداد نیز اشاره کرد و افزود: سابقه ابتلا به ضایعات ویروسی در ناحیه تناسلی، مثبت بودن آزمایش HTLV و پس از آن HTLV PCR مثبت، مثبت بودن آزمایش VDRL یا RPR و نیز آن FTA-abs مثبت و… از جمله مواردی که ممنوعیت قرارداد دارند.

حسن‌نژاد با بیان اینکه هنوز باور عمومی برای قبول درمان قطعی و پایدار بسیاری از بیماری‌های سخت مانند سرطان از طریق سلول‌های بنیادین در بین خانواده‌ها وجود ندارد، یادآور شد: پس از درمان پیگیری‌‌ها تقریبا هر ۶ ماه یک‌بار همچنان ادامه دارد.

وی به فعالیت پنج ساله نمایندگی بانک خون بندناف غرب مازندران در چالوس پرداخت و اظهار کرد: هنوز برای بستن قرارداد نتوانستیم مسئولان درمانی چالوس را متقاعد کنیم که اتاق جداگانه‌ای به این نمایندگی بدهند.

کارشناس مسئول بانک خون بندناف غرب مازندران ادامه داد: با پیگیری‌ها و تلاش مجدانه آقای انصاری مسئول موسسه رویان مازندران، تنها یک اتاق در درمانگاه امام رضا (ع) توانستیم بگیریم که البته هنوز مجزا نیست و سیستم‌های کامپیوتری چالوس هم راه‌اندازی نشده است و به همین دلیل برای بستن قرارداد، فرم‌ها از طریق ایمیل به ساری ارسال و سپس دوباره به چالوس ارجاع داده می‌شود.

وی با بیان اینکه از همکاری مسئولان درمانگاه امام رضا (ع) چالوس که یکی از اتاق‌های در حال کار خودشان را به ما دادند کمال تشکر و قدردانی را داریم، تصریح کرد: بیمارستان‌های چالوس و نوشهر از وجود چنین نمایندگی و قابلیت ‌درمانی بسیار ارزشمند سلول‌های بنیادی با خبر هستند ولی در این بین یکی از بیمارستان‌های منطقه حتی اجازه نصب پوستر اطلاع‌رسانی مخصوص مادران باردار را در بخش آموزش‌های دوران بارداری را هم نمی‌دهند در حالی که باید در این کلاس‌ها اطلاع‌رسانی صورت گیرد و از سویی دیگر یکی دیگر از بیمارستان‌ها حتی اجازه حضورم در کلاس‌های آموزشی را که در محل همان بیمارستان برگزار می‌شود را هم نمی‌دهد در حالی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور این روش درمانی را تأئید کرده است.

حسن‌نژاد اطلاع‌رسانی در زمینه خدمات و روش‌های درمانی با سلول‌های بنیادی به مردم در غرب مازندران را ناکافی دانست و گفت: برخی مراکز درمانی و بیمارستان‌ها همکاری لازم را برای اطلا‌ع‌رسانی به مردم ندارند.

وی با اشاره به اینکه در زمان شهردار قبلی چالوس به مدت ۱۵ روز، اجازه نصب بنر به صورت رایگان داده شد و از شهردار وقت نیز تشکر ویژه داریم، خاطرنشان کرد: در حال حاضر نیز با مساعدت و نگاه ویژه و مثبت اعضای شورای شهر چالوس به این مقوله بسیار مهم حوزه درمانی، مجوز نصب چند بنر در مناطق مختلف شهر چالوس صادر شده است.

این مسئول افزود: در استان قزوین نیز در هفته گذشته بیش از هفت بیلبورد بزرگ به صورت رایگان و به مدت ۴۰ روز در اختیار نمایندگی موسسه رویان قرار داده شد.

وی در پایان گفت: نمایندگی بانک خون بندناف غرب مازندران در چالوس به علت همکاری نکردن برخی مسئولان در زمینه اطلاع‌رسانی درباره اهمیت و خاصیت درمانی با سلول‌های بنیادی در مراکز درمانی، در آستانه تعطیلی قرار دارد و بنابراین امیدواریم مسئولان امر همکاری‌های لازم را داشته باشند تا این فرصت بسیار مهم و ارزشمند درمانی در غرب مازندران همچنان دایر و فعال بماند./فارس