ملاتونین: مکملی که بدون تجویز پزشک می‌تواند خطرناک باشد
کیاپرس/سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو بر اهمیت مشورت با پزشک یا داروساز در هنگام مصرف مکمل‌ها تأکید کرد و نسبت به مصرف خودسرانه ملاتونین هشدار داد.
به گزارش کیاپرس از وبدا، دکتر نازیلا یوسفی در تعریف دارو و مکمل توضیح داد: «داروها برای درمان یا پیشگیری از بیماری‌ها تجویز می‌شوند و معمولاً نیاز به نسخه پزشک دارند، در حالی که مکمل‌های غذایی برای تأمین مواد مغذی ضروری و حفظ سلامت عمومی بدن مصرف می‌شوند و اغلب بدون نسخه قابل تهیه هستند.
وی با بررسی جایگاه ملاتونین از نظر دسته بندی به عنوان مکمل یا دارو، گفت: «ملاتونین در برخی کشورها به عنوان مکمل فروخته می‌شود، اما در برخی از کشورهای اروپایی تنها با تجویز پزشک برای گروه‌های سنی خاص در دسترس است. در ایران، این فرآورده در دسته مکمل‌ها قرار می‌گیرد، اما برخلاف تصور عمومی، همیشه بی‌خطر نیست و در برخی موارد نیاز به تجویز پزشک یا داروساز دارد.»
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور سازمان غذا و دارو با بیان اینکه ملاتونین هورمونی است که به طور طبیعی در مغز تولید شده و وظیفه تنظیم چرخه خواب و بیداری را بر عهده دارد، افزود: این هورمون در شرایطی مانند بی‌خوابی، پرواز زدگی یا اختلال ساعت زیستی در سفر و تغییرات شیفت کاری می‌تواند کمک‌کننده باشد.
دکتر یوسفی هشدار داد که مصرف کوتاه‌مدت ملاتونین در دوزهای پایین معمولاً بی‌خطر است، اما استفاده خودسرانه یا طولانی‌مدت آن می‌تواند عوارضی مانند سردرد، سرگیجه، خواب‌آلودگی مفرط، تغییرات خلق‌وخو و حتی اختلال در تولید طبیعی ملاتونین در بدن را به همراه داشته باشد.
وی در پایان با اشاره به مطالعاتی در مورد مصرف طولانی‌مدت ملاتونین بدون نظارت تخصصی که می تواند بر هورمون‌های مرتبط با باروری و سیستم ایمنی تأثیر بگذارد، گفت: افرادی که باردار یا شیرده هستند یا بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا و اختلالات ایمنی دارند، حتماً قبل از مصرف ملاتونین یا هر مکمل دیگری با پزشک یا داروساز مشورت کنند.
