سازمان غذا و دارو: فروش اینترنتی دارو بدون ضابطه، سلامت مردم را به خطر میاندازد
به گزارش کیاپرس به نقل از ایسنا، دکتر محمد پیکانپور، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو در نشست اقتصاد داروخانهها، ضمن اشاره به برخی تخلفات پلتفرمها در فروش اینترنتی داروهای غیرمجاز و با قیمتهای ۱۰ تا ۳۰ برابری، در عین حال با انتقاد از جریمههای غیربازدارنده برای سودجویان حوزه سلامت، گفت: اگر در این حوزه به موقع ورود نشود، تبعات آن را در سطوح کلان سلامت خواهیم دید.
وی افزود: زمانی داروهای فوریتی به استناد اینکه تایید رگولاتوری کشور مبدا را داشتند، در بازار دارویی توزیع میشد، این در حالی است که برای اطمینان از سلامت، وقتی محصولی وارد کشور میشود الزاما باید در آزمایشگاه مرجع بررسی شود که این موضوع طی چند سال گذشته در مورد کلیه نمونههای وارداتی انجام میشود.
پیکانپور با اشاره به نظرات مختلف در مورد داروهای تحت لیسانس عنوان کرد: برخی با توجیه اینکه به داروی تحت لیسانس بها داده میشود و با قیمتهای بالاتر تولید و به فروش میرسد، آن را نقد و برخی دیگر درست در مقابل این طیف، داروهای تحت لیسانس را کعبه آمال میدانند و آن را باعث توسعه قلمداد میکنند. اما باید گفت هر دو سر این طیف به خطا میروند؛ فرآوردههای تحت لیسانس به صورت مصداقی هر کدام با یکدیگر متفاوت هستند؛ یک فرآورده تحت لیسانس در کشور ممکن است بازخورد خوبی داشته باشد و یک فرآورده دیگر عملکرد مناسبی ندارد. در مورد سایر داروها هم علیرغم اینکه تنها داروهایی به بازار ورود میکنند که استانداردهای USP و سایر معیارها را پاس کنند، اما یک سری از داروهای تولید داخل واقعا عملکرد موفقتری داشتهاند و برخی دیگر عملکرد ضعیفتری داشتهاند. بنابراین قضاوت کلی خطاست.
وی در مورد فروش اینترنتی دارو نیز گفت: اگر در این حوزه به موقع ورود نشود، اثر آن را در سطوح کلان سلامت خواهیم دید. روی موضوع اطمینان از کیفیت و اصالت داروی دریافتی مردم الزام داریم و حتما باید نظارت بر زنجیره لحاظ شود.
پیکانپور با اشاره به لزوم رعایت برخی چارچوبها درخصوص عرضه اینترنتی دارو خاطرنشان کرد: در این عرصه تقاضای القایی و تبلیغات دارو نباید شکل بگیرد، حراست از اطلاعات بیماران باید حتماً مدنظر قرار گرفته شود و نباید اطلاعات بیماران خرید و فروش شود، مدیریت داده توسط پلتفرم نباید صورت بگیرد (اتفاقی که در حال حاضر متاسفانه در جریان است)، کنترل قیمت دارو باید حتماً مد نظر قرار گیرد، نباید یک مدل دارو به قیمت ۳۰ برابر واقعی به فروش برسد.
وی در همین راستا افزود: وقتی زنجیره طوری چیده میشود که انگیزه تک تک اعضا زنجیره تامین به سمتی هدایت شود که دارو به جای داروخانه در پلتفرمی غیرشفاف عرضه و با ۱۰ برابر قیمت به فروش برسد، برای نظارت باید چند ناظر بر عملکرد تک تک عوامل اضافه شود؟ اما آیا مگر این پروسه با نظارتِ صرف، قابل کنترل است؟
پیکانپور گفت: داروی سقط جنین در پلتفرم عرضه شده و پس از دو سال تشکیل پرونده به پرداخت ۵ میلیون تومان جریمه محکوم شدهاست. از ما سوال میشود که چرا دارو در فضای داروخانه نیست اما در ناصر خسرو هست؟ پاسخ ما این است که ابزار برخورد را بدهید و بعد اگر سازمان برخورد نکرد آن وقت قضاوت کنید. ابزار برخورد با این فضا در دست سازمان نیست!
وی تصریح کرد: یک نفر از هیئت مقررات زدایی نظر میدهد که الان نظارتهای پیشینی دموده شده و نظارتهای پسینی روال است؛ مثل این است که بگذاریم هرچه میخواهند در بازار تامین و عرضه شود و بعد در سطح عرضه وقتی فاجعه رخ داد تازه رسیدگی کنیم. از طرفی ابلاغ میکند که دستورالعمل توزیع دارو به صورت اینترنتی در پلتفرمها را بنویسید، سپس میگویند چیزی که تدوین شده مد نظر ما نبوده است، منظور ما عرضه از داروخانه به بیمار است. تفاوت توزیع و عرضه که از بدیهیات حوزه سلامت است را متوجه نمیشوند!
**پیکانپور گفت: آیین نامه عرضه هم با رعایت کلیه الزامات تضمین کننده سلامت بیماران با مشارکت خبرگان حوزه سلامت تدوین شد، اما هنوز از تدوین پیش نویس آن دو روز نگذشته که فردی نامه میزند که وزارت بهداشت اجازه ذخیرهسازی اطلاعات را ندارد
پیکانپور گفت: اگر قرار است تهدید به ترک فعل شود، استنکافی که به خاطر حمایت ما از منافع مردم و در راستای سلامت مردم و بهبود دسترسی مردم باشد، سند افتخار من است. افرادی که مرتب تهدید به ترک فعل می کنند، سال گذشته که با وجود بیش از ۴۰۰ قلم کمبود، بیماران آواره یافتن سادهترین داروهای خود در بازار سیاه بودند، کجا بودند؟ چرا برای یک نفر ترک فعل نزدند؟
وی خاطرنشان کرد: الزامات حوزه اقتصاد سلامت با الزامات اقتصاد بازار متفاوت است و باید چهارچوب را کامل و جامع ببینیم و بخشینگر نباشیم و منافع مردم مقدم بر منفعت سایر اعضا زنجیره و البته در راستای یک راستا دیده شود تا بازار دارویی کشور به سمت شرایط پایدار حرکت کند.
در پایان، پیکانپور با اشاره به ضرورت اصلاح قوانین و مقررات حوزه سلامت گفت: این قوانین و مقررات باید در راستای حمایت از مردم و منافع ملی تدوین شود و نباید به گونهای باشد که به نفع سودجویان باشد.
در این بخش از متن، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، به انتقاد از برخی مسئولان و نهادهای مرتبط با حوزه سلامت پرداخت. وی با اشاره به اینکه فروش اینترنتی دارو بدون ضابطه، سلامت مردم را به خطر میاندازد، خواستار اصلاح قوانین و مقررات حوزه سلامت شد.
وی همچنین، به تفاوت بین توزیع و عرضه دارو در حوزه سلامت اشاره کرد و بر لزوم رعایت این تفاوت در قوانین و مقررات تاکید کرد.
این بخش از متن، نکات مهمی را در مورد فروش اینترنتی دارو و الزامات حوزه اقتصاد سلامت بیان میکند. این نکات میتوانند برای سیاستگذاران و تصمیمگیران حوزه سلامت، مفید باشند.