کیاپرس /ابراهیم نوری گوشکی، متخصص پزشکی خانواده، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در گفتوگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس درباره دلایل کاهش هوشیاری ناگهانی توضیح داد: غش از دست دادن هوشیاری کوتاه مدت است. این اتفاق به دلیل افت ناگهانی جریان خون در مغز اتفاق میافتد. یک قسمت غش معمولاً چند ثانیه یا چند دقیقه طول میکشد. سپس فرد بیدار میشود و به حالت عادی باز میگردد.
وی بیان داشت: نامهای دیگر غش عبارتند از: کاهش هوشیاری، از دست دادن هوشیاری، عبور از سنکوپ. غش مراحل یا شدت متفاوتی دارد، علائم فردی که در شرف غش است ممکن است شامل احساس مواردی مانند سردرد، سرگیجه، إحساس سبکی سر، داغ شدن و عرق سرد، استرس و اضطراب، ضعف باشد. علاوه بر این، ممکن است افتادن ناگهانی، سردرد گرفتن، تغییرات بینایی(سفید شدن،سیاه شدن یادیدن ستاره هاپس از تاری دید یا دید تونلی)، شنیدن صدای زنگ در گوش، از دست دادن کنترل عضلات، چند ساعت پس از غش ممکن است فرد احساس خستگی کند یا کاملاً سرحال نباشد.
شایعترین علل غش چیست؟
این پزشک ادامه داد: شایعترین دلیل غش، افت ناگهانی فشار خون است که جریان خون و اکسیژن را به مغز کاهش میدهد. دلایل زیادی وجود دارد که افت فشار خون میتواند منجر به از دست دادن موقت هوشیاری شود. سنکوپ قلبی: این نوع سنکوپ شامل غش کردن به دلیل مشکل قلبی است. بسیاری از بیماریهای قلبی میتوانند بر میزان خون اکسیژندار که قلب شما میتواند به مغز شما پمپ کند تأثیر بگذارد. این نوع غش کردن ۱۵ درصد از حوادث غش را تشکیل میدهد.
وی درباره سنکوپ سینوس کاروتید، گفت: این نوع سنکوپ میتواند زمانی اتفاق بیفتد که چیزی شریان کاروتید را در گردن دچار انسداد کند. شریان کاروتید یک رگ خونی است که جریان خون مغز را تأمین میکند. این نوع غش میتواند زمانی اتفاق بیفتد که فردی یقه بسیار سفت بپوشد، گردن خود را بیش از حد کشیده یا بچرخاند که شریان او را فشار میدهد.
کوشکی توضیح داد: سنکوپ وازوواگال نیز نوع دیگری از غش است، این امر میتواند زمانی رخ دهد که فرد یک رویداد استرسزا را تجربه کند. به عنوان مثال میتوان به دیدن خون، استرس عاطفی، ضربه جسمی، آسیب عاطفی یا درد اشاره کرد. رویداد استرسزا یک رفلکس بدنی به نام واکنش وازوواگال را تحریک میکند. قلب کند میشود و خون کمتری پمپاژ میکند، بنابراین فشار خون کاهش مییابد. سپس، مغز خون و اکسیژن کافی دریافت نمیکند و غش رخ میدهد. برخی از حرکات یا عملکردهای بدن نیز به طور طبیعی میتوانند باعث کاهش فشار خون شوند که ممکن است منجر به غش شود. مثلاً زمانی که یک فرد ادرار میکند، مدفوع میکند، سرفه میکند یا کشش میدهد.
این پزشک در توضیح سایر علل احتمالی غش کردن گفت: مصرف داروهای خاصی که فشار خون بالا را درمان میکنند، مانند دیورتیکها(مدرها)، مسدودکنندههای کانال کلسیم و مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) میتواند منجر به غش شود. نمونههای دیگر عبارتند از نیترات برای بیماریهای قلبی، داروهای ضد روان پریشی برای اختلالات سلامت روان، آنتی هیستأمینها برای آلرژیها و مواد افیونی برای درد، کم آبی یا گرمازدگی، بیماری عصبی مانند اختلال تشنج یا سکته مغزی، افت ناگهانی قند خون ممکن است در فردی که دیابت دارد اتفاق بیفتد، دلایل ناشناخته که در ۵۰ درصد موارد غش اتفاق میافتد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا این افت فشار ناگهانی در صبحها هم شایع است، گفت: در صبحها بیشتر به دلیل نخوردن صبحانه افت قند خون محتمل است و همین موضوع خصوصا در افرادی که دیابت دارند ممکن است باعث بروز غش شود.
متخصص پزشکی خانواده افزود: فعالیتهایی که ممکن است باعث غش شود عبارتند از : حذف بیش از حد وعدههای غذایی، Hyperventilating (تنفس خیلی سریع)، کار، بازی یا ورزش بیش از حد سخت، به خصوص در گرما، خیلی سریع بلند شدن، استفاده از الکل یا مواد مخدر.