متولی داروخانه دولتی، آموزشی و دانشگاهی، داروساز باشد یا خیر؟

نکاتی که دکتر جلال غفارزاده، رئیس جدید مجموعه داروخانه های دانشکده داروسازی و داروخانه های بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی تهران در کلاب هاوس دوشنبه های دارویی گفت:

۱. در رابطه با اینکه متولی داروخانه دولتی، آموزشی و دانشگاهی، داروساز باشد یا خیر، قانون به صراحت آن را مشخص کرده است. در اصل قانون و آیین نامه ماده ۲۵ قانون تنظیم بخشی مقررات دولت، به صراحت آمده است که داروخانه های دولتی که مقاصد آموزشی دارند و در خارج از محیط های بیمارستانی (در اصطلاح داروخانه های سرپایی شهری) فعالیت می کنند، متولی و مسئول آنها باید داروسازی باشد که با حکم رئیس دانشگاه منصوب شده باشد. در اینجا بحث مجموعه داروخانه های ۱۳ آبان، به آن هفت داروخانه سرپایی معطوف می شود، نه زنجیره داروخانه های بیمارستانی. هر داروخانه یک هویت مستقل دارد و باید یک رئیس داروساز داشته باشد؛ در مورد تک تک این هفت داروخانه و نیز داروخانه های بیمارستانی کاملا رعایت شده و دارای رئیس داروخانه هستند که تداوم هم خواهد داشت.

شکل زنجیره ای اینها کار درستی است و توصیه سازمان بهداشت جهانی هم در مورد کشور ما با در نظر گرفتن تحریم ها، کمبودهای دارویی و مباحث اقتصادی، اداره کردن زنجیره ای داروخانه ها است. بنابراین اگر در اینجا مسئولیتی بمن داده شده، مسئولیت این مجموعه است.

۲. ضمن اینکه توجه به این موضوع مهم است که هر کدام از این داروخانه ها با مقاصد ارائه خدمات و آموزش، جداگانه یک مسئول داروخانه دارد که داروساز است و قانون در این رابطه اجرا شده است.

۳. من پزشک هستم و بر این باورم که داروساز، بیش از منِ پزشک، متون خوانده است. حال آیا داروساز باید با این حجم از مطالعه، فقط “داروفروش” باشد؟! این درست است که داروفروشی خود یک دانشی می طلبد اما آنچه که هدف ما از آموزش در داروسازی است، این است که داروساز مکمل پزشک باشد و در بالین اعم از سرپایی و بستری نقش پررنگ تری داشته باشد که این مهم نه تنها در رشته داروسازی بالینی بلکه کلیه رشته های تخصصی داروسازی می‌تواند در بیمارستان جلوه عملی پیدا کند و قطعا در اولویت برنامه های من میباشد.

۴. در مدیریت سلامت قطعا نباید صرفا عرضه کننده کالای سلامت باشد بلکه خدمات سلامت مهمتر می باشد. این را من نمی گویم بلکه کتب علمی می گویند و دنیا هم این اصل را پذیرفته است. چرا که به بحث تعارض منافع کشیده می شویم. نمی توان هم عرضه کننده کالایی بود و در عین حال سیاستگذار و مدیر آن نیز بود.

۵. در سلامت فاصله اطلاعاتی میان پزشک یا داروساز با بیمار زیاد است. شاهد هستیم که داروساز و پزشک هرچه بگویند، بیمار می پذیرد؛ به همین علت این بازار متفاوت است و رگولاتور قوی می خواهد که نگذارد عرضه و تقاضا تعیین کننده بازار باشد. از این رو در دنیا دست اندرکاران سلامت را در جایگاه کسی که مشغول ارائه خدمت است قرار نمی دهند. در حوزه دارو این موضوع را بیشتر می بینیم.

۶. علم می گوید شما باید به عنوان ارائه دهنده خدمت، ارزان ترین خدمت با کیفیت را به بیمار ارائه دهید زیرا بیمار برای این خدمت سلامت، هزینه می دهد و این هزینه ها ناخواسته است.

۷. در قواعد علوم مدیریت سلامت به این نتیجه رسیده اند که رئیس بیمارستان می تواند پزشک ارایه کننده خدمت نباشد؛ بلکه مدیری باشد که به قواعد مدیریت و سلامت و ضوابط مقررات آشنا و صلاحیت های عمومی و تخصصی داشته باشد.

۸. امروز داروساز در حدی که مطالعه کرده و دانش دارد، در ارائه سلامت به معنی خاص و عام حضور ندارد. داروساز باید بیش از آنچه که در کشور ما اعمال شده در صحنه سلامت حضور داشته باشد و این مسئله ای است که WHO از ما خواسته و ایراد گرفته است. نیمی از تشخیص و درمان وابسته به پزشک و نیمی دیگر از آن با داروساز است

۹. نقش سلامت زایی همه رشته های داروسازی به عنوان عنصری بسیار حیاتی در محور سلامت، به نسبت پزشک و پیراپزشک در کشور ما کمرنگ است. حتی پاکستان هم در این خصوص به مراتب از ما پیشی گرفته است.