به گزارش کیاپرس  به نقل از آرمان ملی، شیب صعودی ابتلا به انواع سرطان‌ها، نه تنها در ایران، که در همه جهان مطرح شده است. به گفته کارشناسان، از دلایل مهم آن می‌توان افزایش سن را نام برد.

اما از مهم‌ترین فاکتورهایی که در کاهش ابتلا به سرطان دخیل است را مصرف نکردن سیگار و ننوشیدن الکل و کم‌تحرکی عنوان می‌کنند. هرچند در ایران، آلودگی هوا نیز از جمله مواردی است که در افزایش ابتلا به سرطان، در یکی دو دهه اخیر نقش مهمی داشته است. هر سال در هفته ملی مبارزه در سرطان، هفته اول بهمن ماه، بیش از دیگر روزها، به این مساله توجه می‌شود. در همین راستا با دکترعلی مطلق، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و رئیس سابق اداره کنترل و درمان سرطان وزارت بهداشت گفت‌وگو کردیم که در زیر می‌خوانید.

شایع‌ترین نوع سرطان در میان زنان و مردان را می‌شود نام ببرید؟

در ایران ما سالیانه حدود ۱۹۰ هزار مورد جدید سرطان داریم. شایع‌ترین نوع سرطان در زنان سرطان پستان و در مردان سرطان پروستات است. به لحاظ شیب افزایشی هم در طی دو دهه آینده، سرطان به طور کلی در جهان افزایش می‌یابد. به‌خصوص در کشورهای درحال توسعه که جمعیت سالمندتر می‌شود، این میزان افزایش بیشتر خواهد بود، در ایران هم به همین صورت این موضوع صادق است.

دلایل کلی افزایش ابتلا به سرطان را می‌شود نام برد؟

به طورکلی افزایش سرطان به افزایش سن ربط پیدا می‌کند. یعنی هرچقدر سن و عمر جمعیت افزایش پیدا کند، سرطان هم در آن جمعیت بیشتر می‌شود. در گذشته و حدود ۱۰۰ سال پیش، امید به زندگی حدود ۳۰ تا ۳۵ بود، یعنی افراد به طور متوسط امید داشتند که ۳۰ تا ۳۵ سال عمر کنند. اما در حال حاضر امید به زندگی مثلا در ایران حدود ۷۶ سال است. طبیعی است که هرچقدر سن افزایش پیدا کند، میزان بروز سرطان زیاد می‌شود. این دلیل اصلی و اول است، اما دو عامل دیگر هم دارد. یکی شیوه زندگی نامناسب است، از جمله افزایش وزن، کم تحرکی، مصرف سیگار و مصرف غذاهای نامناسب است. دلیل سوم عوامل محیطی هستند که میزان تاثیرگذاری‌شان کمتر از دوعامل دیگر نیست، که از آن جمله می‌توان به آلودگی هوا اشاره کرد.

آیا می‌توان درصدی از رشد سرطان به دلیل آلودگی هوا ارائه داد؟

آلودگی هوا حتما عامل مهمی است، اما تاثیر مواردی مثل کم‌تحرکی، غذای نامناسب، مصرف سیگار و نوشیدن الکل، به طورکلی بیشتر از آلودگی هواست. اما این به این معنی نیست که آلودگی هوا هم عنصر مهمی نیست، قطعا آلودگی هوا نیز به سهم خود اثرگذار است.

آیا راهکارهایی برای پیشگیری از ابتلا به سرطان وجود دارد؟

اصولا گفته می‌شود که چیزی حدود ۴۰ درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری است. سرطان‌های قابل پیشگیری به همان عواملی برمی‌گردد که در بالا نام بردم. یعنی شما اگر در میان جمعیتی زمینه فعالیت بدنی منظم را فراهم کنید، یا اگر در یک جمعیتی بتوانید تبلیغ کنید تا مصرف سیگار کاهش پیدا کند و یا مالیات بر خرده فروشی سیگار را زیاد کنید، قطعا این موارد در کاهش بروز سرطان نقش دارند. غیر از اینها یک عامل مهم دیگری که در بروز سرطان نقش دارد، عوامل عفونی است، باز اگر بتوانید عوامل عفونی را کاهش دهید، مثلا ویروس HPV (از شایع‌ترین ویروس‌های قابل انتقال از طریق تماس جنسی) را با واکسن HPV و یا هپاتیت را با واکسن هپاتیت کنترل کنند، مسلما باعث کاهش میزان بروز سرطان خواهد شد و این موضوع در کشورهایی که این اقدامات انجام شده است، بروز سرطان به صورت قابل ملاحظه‌ای کم شده است. این مسائل در دنیا جواب داده است. شما نمی‌توانید یک دکمه‌ای را بزنید و سرطان کم شود. پیشگیری از سرطان یک کار ساده نیست، ولی می‌شود با کارهای ساده از بروز سرطان جلوگیری کرد.

وضعیت درمان سرطان در ایران به نظر شما چگونه است؟

مساله‌ای که می‌شود در مورد سرطان گفت، این است که در کشورهایی مثل ایران که این بیماری به صورت عمومی دیر تشخیص داده می‌شود و برنامه نظام‌مند غربالگری وجود ندارد، و غربالگری‌ها درواقع به صورت اتفاقی و براساس خواسته اشخاص انجام می‌شوند، بله سرطان دیرتر تشخیص داده می‌شود و هزینه‌هایش نیز بیشتر است. طبیعتا هرچقدر سرطان دیرتر تشخیص داده شود، هم میزان طول عمر افراد کاهش پیدا می‌کند و هم هزینه‌هایش بیشتر است و درمان پذیری‌اش هم کمتر است. اما به هرحال تلاش‌هایی در ایران هم شده است و اقداماتی هم صورت گرفته است. در طی سال‌های گذشته مثلا در بخش‌های دولتی، خدمت رادیوتراپی و خدمت شیمی درمانی رایگان است. یا مثلا هزینه داروها را بین ۷۰ تا ۹۰ درصد با فرانشیز دولتی پرداخت می‌شود. در حال حاضر هم خیلی از موارد می‌رود جزو بیماران خاص و صعب العلاج و حمایت‌های دیگری غیر از حمایت‌های بیمه‌ای هم صورت می‌گیرد. اما به هر صورت همه اینها درواقع کفایت نمی‌کند و باز هم باید دسترسی مردم را به خدمات تشخیص درمانی سرطان افزایش داد.

آیا می‌شود با انجام آزمایش‌هایی مشخص از ابتلا به سرطان پیشگیری کرد؟

درحال حاضر اینکه بگوییم یک آزمایش وجود دارد و از طریق آن می‌توان سرطان را تشخیص داد، نه ولی بعضی از سرطان‌ها راه‌های پیشگیری و تشخیص زودهنگام مشخصی دارند. مثلا سرطان پستان را با معاینه و ماموگرافی باید زود تشخیص داد و سرطان دهانه رحم را با تست HPV باید زود تشخیص داد یا سرطان روده بزرگ را با تست خون مخفی در مدفوع می‌شود زود تشخیص داد. اینها واقعا روش‌های اثبات شده‌ای هستند، که می‌توانند سبب شوند یا از این نوع سرطان‌ها جلوگیری شود یا زود تشخیص داده شود.

به گزارش کیاپرس  به نقل از ایسنا،این تیم تحقیقاتی با استفاده از کپسول‌های کوچک موسوم به وزیکول‌های خارج سلولی کوچک (sEVs)، سلاحی ساخته‌اند که با هدف قرار دادن گیرنده‌ای خاص به نام DR5، تومورها را از بین می‌برد.

این یافته‌ها که در مجله Science Advances منتشر شده‌اند، نتایج آزمایش‌های پیش‌بالینی را نشان می‌دهند که اثربخشی قابل توجهی در مقابله با انواع مختلف سرطان دارند. sEVها که کپسول‌های کوچکی هستند که توسط تمامی سلول‌های بدن تولید می‌شوند، پیام‌های مهمی به بافت‌های اطراف منتقل می‌کنند و در این تحقیق، برای هدف‌گیری و از بین بردن سلول‌های سرطانی با استفاده از گیرنده DR5 مهندسی شده‌اند.

چگونه این سلاح ضد سرطان کار می‌کند؟

گیرنده DR5 نقش مهمی در درمان سرطان دارد؛ وقتی این گیرنده فعال می‌شود، فرایند آپوپتوز (خود تخریبی سلول‌ها) تحریک می‌شود که موجب مرگ سلول‌های سرطانی می‌شود. دکتر شیائووی جورج ژو، استاد آسیب‌شناسی و پزشکی آزمایشگاهی دانشگاه پنسیلوانیا، توضیح می‌دهد که این استراتژی جدید که از sEVها استفاده می‌کند، نسبت به روش‌های قبلی که به هدف‌گیری DR5 پرداخته‌اند، عملکرد بهتری دارد. تیم تحقیقاتی دانشگاه پنسیلوانیا امید دارد که این روش بتواند پاسخ‌های جدیدی به نیازهای بیماران، به‌ویژه بیماران مبتلا به تومورهای جامد مانند ملانوما، بدهد.

مزایای استفاده از sEVها

sEVها به دلیل توانایی‌هایی که در انتقال مواد به سلول‌ها دارند، برای درمان سرطان بسیار مناسب هستند. در این تحقیق، پژوهشگران از sEVهای مشتق شده از سلول‌های کشنده طبیعی (NK) استفاده کرده‌اند که به‌طور طبیعی در بدن برای مبارزه با سرطان شناخته می‌شوند. با مهندسی این sEVها، محققان توانسته‌اند یک آنتی‌بادی طراحی کنند که قادر است گیرنده DR5 را در سلول‌های سرطانی فعال کند و این امر منجر به تخریب سلول‌های سرطانی می‌شود.

این رویکرد جدید باعث می‌شود که sEVها قادر به هدف قرار دادن سلول‌های سرطانی با DR5 بالا، از جمله سلول‌های مرتبط با سرطان‌های ملانوما، کبد و تخمدان شوند و تومورها را از بین ببرند.

نتایج آزمایش‌های پیش‌بالینی

در آزمایش‌های انجام شده روی مدل‌های موش مبتلا به انواع سرطان‌های ملانوما، سینه و کبد، sEVهای مهندسی شده موفق به سرکوب رشد تومورها و افزایش زمان بقای موش‌ها شدند. این در حالی است که آنتی‌بادی‌های سنتی هدف‌گیری DR5 نتایج کمتری در این زمینه داشته‌اند.

ترکیب قابلیت‌های sEVها برای مقابله با سیستم ایمنی

یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد sEVها این است که قادرند به فیبروبلاست‌ها و سلول‌های سرکوبگر مشتق از میلوئید حمله کنند که این سلول‌ها باعث ایجاد محیطی سرکوب‌کننده برای سیستم ایمنی و حمایت از رشد تومورها می‌شوند. همچنین sEVها با تحریک سلول‌های T، پاسخ ایمنی بدن در برابر سرطان را افزایش می‌دهند و می‌توانند محیط تومور را از حالت سرکوب‌کننده خارج کنند.

آینده امیدوارکننده برای درمان سرطان

یکی از مزایای کلیدی این روش، سهولت در تولید و ذخیره‌سازی sEVها است که این امکان را می‌دهد تا درمان‌های غیر شخصی‌سازی‌شده در دسترس بیماران قرار گیرند. برخلاف درمان‌های سنتی که به استخراج مستقیم سلول از بدن بیماران نیاز دارند، این روش می‌تواند به طور گسترده برای بیماران مختلف کاربرد داشته باشد.

دکتر ژو و تیمش به‌دنبال بهبود فرآیند تولید sEVهای درجه بالینی برای انجام آزمایش‌های بالینی انسانی هستند و امید دارند که این پیشرفت نویدبخش یک انقلاب در درمان سرطان و ارتقای کیفیت زندگی بیمارانی باشد که با انواع تهاجمی این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند.

به گزارش کیاپرس  به نقل از روزنامه جام جم، آخرین بارچه زمانی بااتوبوس سفرکردید،در اتاق انتظار پزشک نشستید یادر یک سوپرمارکت در صف ایستادید،بدون این‌که کودکی راگوشی به دست ببینید؟متاسفانه در چند سال گذشته مشاهده کودکان نوپایی که به صفحه نمایش‌ تلفن‌های همراه یا تبلت‌ها خیره شده‌اند، در مکان‌های عمومی کاملا عادی شده است.در واقع برخی این نگرانی‌ها را به‌ عنوان یک هراس اخلاقی بی‌اساس ردمی‌کنند؛اما شواهدنشان می‌دهدتماشای نمایشگرهابه‌عنوان سرگرمی کودک،خطر آسیب دائمی روی نسلی ازکودکان رابه همراه دارد.

یک پژوهش جدید که توسط محققان دانشگاه کانتربری در نیوزیلند انجام شده است، نشان می‌دهد کودکانی که بیش از ۹۰ دقیقه در روز به هر نوع صفحه نمایشی (تلویزیون، تلفن‌هوشمند، تبلت، مانیتور و غیره) نگاه می‌کنند، در سنین ۵/۴ تا ۸ سالگی از نظر واژگان (روان بودن حروف)، اعداد و ارتباطات، کمتر از حد متوسط هستند.

آنها همچنین مهارت‌های اجتماعی ضعیف‌تر و سطوح بالاتری از «اختلال ارتباط با همسالان» دارند. اختلال ارتباط با همسالان در این رده سنی شامل احتمال بیشتر تمایل به تنها بازی کردن، کمتر مورد علاقه سایر کودکان بودن، کمتر باملاحظه بودن و احتمالا کمتر به اشتراک گذاشتن اسباب‌بازی‌های خود می‌شوند.

در این پژوهش پیشگام، دانشگاهیان بیش از ۶۰۰۰ کودک دو تا هشت ساله را ردیابی کردند تا تاثیر نقض حد مجاز برای کودکان نوپای دو تا پنج ساله را بررسی کنند که بیشتر از یک ساعت در روز از نمایشگرها استفاده نمی‌کنند. یک ساعت، حداکثر زمان توصیه شده توسط مسئولان بهداشت و درمان است. اما این توصیه توسط والدین زیاد جدی گرفته نمی‌شود؛ به عنوان مثال بیشتر کودکان دو ساله بریتانیایی بیش از دو ساعت در روز را صرف تماشای تلویزیون، بازی با رایانه یا استفاده از تلفن هوشمند می‌کنند. بر اساس آمارهای نظارتی آفکام (اداره ارتباطات بریتانیا)، از هر پنج کودک، یک نفر در دو سالگی صاحب گوشی هوشمند است.

کودکانی که بیش از دو و نیم ساعت از نمایشگرها استفاده می‌کردند، وضعیت بدتری نیز داشتند و مشکلات‌شان بیشتر بود. در مقابل، کودکانی که کمتر از حدتوصیه شده بین‌المللی(یک ساعت درروز)نمایشگرها راتماشا می‌کردند،مهارت‌های زبانی بهتر،سطح تحصیلی بالاترومشکلات‌رفتاری‌کمتری داشتندوهمچنین‌درسنین چهارتاهشت‌سالگی نسبت به میانگین،اجتماعی‌تر بودند.تاثیرنقض محدودیت‌های زمانی نمایشگرها تا هشت سالگی به اندازه کافی قابل توجه بود؛ به این معنی که بیشتر این کودکان از نظر سطح تحصیلی در رتبه یک سوم پایینی کلاس خود قرار دارند.مگان گاث، از پژوهشگران این مطالعه می‌گوید: «ما یک رابطه خطی پیدا کردیم؛ بنابراین کودکان هر چه زمان بیشتری در معرض نمایشگرها قرار داشتند، به همان میزان در نتایج موارد آزمایش بدتر بودند.»

در این گزارش آمده است که میزان زمانی که کودکان به طور فزاینده‌ای به صورت آنلاین سپری می‌کنند، توضیح می‌دهد که چرا معلمان شاهد این معضل هستند که کودکان در پنج سالگی با مهارت‌های زبانی، آموزشی و اجتماعی کمتری نسبت به گذشته، وارد پیش‌دبستانی و مدرسه می‌شوند.
پژوهشگران معتقدند که میزان اسکرین‌تایم (مدت زمان استفاده از دستگاه‌های دارای صفحه نمایش دیجیتال) در اوایل کودکی، مهارت‌هایی که کودکان هنگام ورود به مدرسه دارند را پیش‌بینی می‌کند. افزایش چشمگیر استفاده از نمایشگرها در سال‌های اخیر ممکن است تا حدی توضیح دهد که چرا آمادگی ورود به مدرسه تا این حد کاهش یافته است.

به گفته محققان، این فراتروبالاتر از خطرات سلامتی ناشی از بی‌تحرکی کودکان است، زیرا افزایش اسکرین‌تایم(زمان تماشا) کودکان، مشکلات سلامتی از جمله چاقی، بالا رفتن نرخ بیماری و مراجعات مکرر به پزشکان را نیز در پی دارد. آنها می‌گویند کاهش زمانی که کودکان صرف تماشای تلویزیون یا فضای آنلاین می‌کنند، می‌تواند تاثیرات قابل توجهی بر کیفیت آموزش و سلامت کودکان داشته باشد.

در گزارشی که در نشریه روانشناسی رشد منتشر شده، آمده است: «با توجه به فراگیر بودن رسانه‌های نمایشی در زندگی روزمره کودکان و این واقعیت که میزان استفاده از آن به راحتی قابل تغییر است، تاثیراتش بر سلامت عمومی در بلندمدت احتمالا قابل توجه خواهد بود.»
دستورالعمل‌های مورد توافق بین‌المللی سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌کند کودکان زیر دو سال از هیچ‌نوع نمایشگری استفاده نکنند و کودکان بین ۲ تا ۵ سال نیز کمتر از یک ساعت در روز از آن استفاده کنند. با این حال، تحقیقات فعلی به طور مداوم نشان داده است که تا ۸۰ درصد کودکان دو ساله و ۹۵ درصد کودکان سه ساله در جهان بالاتر از سطح توصیه شده با نمایشگرهای دیجیتال درگیر هستند.