شایعات موبایلی در سبد خانوار
در آخرين مورد صحبت از مرگ آوربودن نوشابه‌هاي گاز دار است. بخشي از اين پيام چنين است:«يك روز خانمي ك قوطي نوشابه گاز دار خريد و پس از نوشيدن همان روز مرد. كالبدشكافي علت مرگ را لپتوسپيروسيس اعلام كرد. پس از تحقيق مشخص شد كه اين زن نوشابه را بدون ليوان مصرف كرده و لب و دهانش با قوطي كه به ادرار موش آلوده بوده تماس داشته. اين حيوان ناقل بيماري خطرناك لپتوسپيروسيس است. توصيه مي‌شود كه بخش فوقاني كنسروها قبل از مصرف به دقت شسته شود.»
بيشتر شايعات موبايلي ويژگي‌هاي يكساني دارند و لحن و نحوه نگارش‌شان شبيه به هم است. اين بار هم مثل هميشه خبر و هشدار بيان شده، منابع دقيق و معتبري ندارد. شايعه نوشابه‌اي كه ظرف يك روز زني را كشته است در حالي منتشر مي‌شود كه پزشكان مي‌گويند دوره كمون بيماري معمولا 7تا 14روز است و مي‌تواند از 2تا 26روز متغير باشد. البته نبايد فراموش كرد كه هر شايعه‌اي براي باورپذيرشدن كمي با حقيقت و بديهيات مخلوط مي‌شود. در اينكه اصولا مصرف نوشابه مضر است يا بسته‌هاي كنسرو شده پس از خريداري بايد شسته و نگهداري شوند ترديدي نيست. لپتوسپيروسيس يك بيماري عفوني مشترك بين انسان وحيوان است كه به وسيله گونه‌هاي بيماري زاي لپتوسپيرا ايجاد مي‌شود. نوشابه آلوده البته آخرين نمونه هم نيست. در يك مورد ديگر در چند روز گذشته پيامي منتشر شده كه مدعي است نان درصورت غني شدن با آهن بعد از 7سال باعث ايجاد آلزايمر مي‌شود.
امروز نوبت نان و نوشابه بود و فردا مواد خوراكي پر مصرف ديگر دستمايه شايعات خواهد شد. مشكل اينجاست كه شايعات در برخي موارد مانند حقايق تأثير مي‌گذارند. به‌طور مثال زماني كه موضوع پالم در شير افشا شد بسياري از افراد سرانه مصرف شير خود را كاهش دادند. هشدار‌هاي بي‌مورد در وايبر آنقدر زياد بود كه وزير بهداشت هم به موضوع واكنش نشان داد و با اشاره به پايين بودن مصرف سرانه شير ايراني‌ها، از مردم خواست بي‌توجه به اين شايعات، مصرف شيرشان را كم نكنند. نان هم مانند شير در سبد غذايي خانوار از اهميت زيادي برخوردار است و حذف آن ضرر‌هاي جبران‌ناپذيري به سلامت افراد مي‌زند. يك فرد بزرگسال با مصرف روزانه 300گرم نان مي‌تواند نصف پروتئين، بيش از 60درصد تيامين و نياسين، 40درصد كلسيم و80درصد آهن مورد نياز روزانه خود را تأمين كند كه نمي‌توان آن را به راحتي از جاي ديگر تأمين كرد. با كمي دقت مي‌توان شايعات را از حقايق تشخيص داد. پيام‌هاي هشدار‌دهنده درباره سلامت را وقتي بايد جدي گرفت كه منبع مشخص و معتبري داشته باشد. اينكه هر روز به‌خاطر يك پيغام ناشناخته يك محصول غذايي را از سبد مصرف حذف يا كم كنيم تهديدي براي سلامت خودمان خواهد بود.
